زده کړه او مسلکي وړتیا

تاریخي پرمختګ

ناروې د ښوونځي او زده کړې اوږد دود لري. په ۱۷مه پېړۍ کې د دې هېواد اقتصادي حالت خورا خراب و، خو بیا هم زده کړه مهمه ګنل کېده او دا پرېکړه وشوه، چې ټول ماشومان باید د دولت په لګښت ښوونځي ته ولاړ شي.

Gutteklasse, 1885 Pikeskole, 1895

  • د ۱۷مې پېړۍ په لومړۍ نیمايي کې د هلکانو او انجونو لپاره ښوونځی په وړیا توګه جبري شو. د دې کار موخه دا وه، چې هر څوک باید لوستل زده کړي، ترڅو وکولای شي انجیل ولولي.همداشان ټولو ته باید د عیسویت زده کړه هم ورکړل شوي وای..
  • هغه مهال ښوونځي ته هره ورځ تلل دود نه و. زیات شمېر کوچنیان به یوه ورځ تر منځ او یا په کال کې یوازې څو اووني ښوونځي ته تلل.
  • د وخت په تېرېدو سره په ښوونځي کې ډیر مضمونونه شامل شوو. د بېلګې په ډول، لیکل، ریاضي او سندرې ویل د ۱۸مې پېړۍ په پېل کې جبري شول.
  • په ۱۹۳۶ کال کې پرېکړه وشوه، چې ټول کوچنیان باید لږ تر لږه اووه کاله ښوونځي ته ولاړ شي. له ۱۹۹۷ کال څخه را په دې خوا لس کاله ښوونځی جبری دی.
  • په پارلمان کې سیاستوال د زده کړې ټول درسي نصابونه منظوروي، تر څو په دې توګه په ټول هېواد کې د ښوونځیو د درسونو منځپانګه یوشان وي.

معلومات

تاریخي پرمختګ

۱۷۳۹: د ښوونځيو لومړنی قانون. عیسویت او لوست اجباري مضمونونه وو

۱۸۲۷: د ښوونځيو نوی قانون. لیکل او ریاضي هم اجباري مضمونونه شول

۱۹۳۶: جامع ښوونځی دود شو.

۱۹۶۹: ۹ کاله اجباري لومړنی او منځنی ښوونځی.

۱۹۹۷: ۱۰ کاله جبري لومړنی او منځنی ښوونځی.

د ښوونځي محتوا

د وروستیو ۳۰۰ کلونو په اوږدو کې، کله چې مونږ په دې هېواد کې اجباري ښوونځی درلودلی دی، په ښوونځي کې زیات بدلونونه منځ ته راغلي دي. په ۱۷مه پېړۍ کې د تدریس موخه زده کوونکو ته د عیسویت په هکله پوهه ورکول وو. وروسته بیا بېلابېلې عملي وړتیاوې لکه، لیکل، ریاضي، پخلی، خیاطي او ترکاڼي هم په ښوونځي کې شاملې شوې.

مالومات

اوسمهال د معلوماتو پېدا کول آسانه کار دی. ماشومان له کوچنیوالي له کمپوټرونو او انترنت څخه ګټه پورته کوي. دا مهمه ده، چې ماشومانو ته د ښو معلوماتو پېدا کول او همدارنګه معلومانو ته د نقد په سترګه کتل ورزده کړل شي. ماشومان باید په خپلواکه توګه فکر کول زده کړي.
دوی باید له هغو معلوماتو څخه، چې پېدا کوي یې، د بېلابېلو سوالونو په حل کې ګټه واخلي او همداشان له نورو سره همکاري کول زده کړي. د دې سربیره باید دوی حقایق او همدارنګه بنسټیزه وړتیاوې لکه، لوستل، لیکل او ریاضي زده کړي.