Uchaguzi na vyama vya kisiasa

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Gå inn på hjemmesidene til noen av de største politiske partiene og les om hva de står for. Læreren bør også ha oversikt over og formidle de politiske forholdene lokalt i kommunen der deltakerne bor.

Da norske kvinner fikk stemmerett i 1913, var det som et av de første landene i verden. Sammenlikn gjerne med land deltakerne kjenner til.

Diskusjonsspørsmål, om aktuelt: Vil det at kvinner også har stemmerett gjøre noen forskjell på resultatene av politiske valg, tror dere?

Tips til undervisninga

Gå inn på heimesidene til nokre av dei største politiske partia og les om kva dei står for. Læraren bør òg ha oversikt over og formidle dei lokale politiske tilhøva i kommunen der deltakarane bur.

Noreg var eit av dei første landa i verda der kvinner fekk stemmerett. Det hende i 1913. Samanlikn gjerne med andre land som deltakarane kjenner til.

Diskusjonsspørsmål dersom det er aktuelt: Trur de at det har noko å seie for resultata av politiske val at kvinner òg har stemmerett?

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Digitale ferdigheter
Muntlige ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

gi eksempler på hvordan demokratiet i Norge fungerer, knyttet til de tre statsmaktene og prinsippet om maktfordeling, politiske partier og valgordningen

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Utforsking

Uchaguzi na vyama vya kisiasa

Uchaguzi wa kisiasa hufanyika nchini Norwe baada ya miaka miwili. Uchaguzi unaweza kuwa wa kitaifa au kieneo (baraza la kaunti na manispaa).

Vyama vya kisiasa hupitisha manifesto katika mikutano yao ya vyama. Katika manifesto, chama huelezea masuala muhimu ambayo yatapewa kipaumbele katika kipindi cha uchaguzi ujao, yaani, kwa miaka minne ijayo.

Uchaguzi nchini Norwe unafanyika kupitia kura ya siri. Hii inamaanisha kuwa huhitaji kuwaambia watu wengine chama ulichopigia kura. Kawaida, watu wa familia moja hupigia kura vyama tofauti. Ni muhimu kuwa na uhuru kuhusiana na chama kile unachounga mkono.

Haki ya kupiga kura

  • Umri wa kupiga kura nchini Norwe ni miaka 18.
  • Sharti uwe raia wa Norwe ili uweze kupiga kura katika uchaguzi mkuu.
  • Ili kupiga kura katika uchaguzi wa manispaa na kaunti, sharti uwe umeishi Norwe kwa miaka mitatu iliyopita.
  • Wanaume nchini Norwe walianza kupiga kura mnamo 1898, nao wanawake walianza mwaka wa 1913.

Vyama vya kisiasa

Kuna karibu vyama ishirini tofauti vya kisiasa nchini Norwe, na chaguo nyingi mbadala za kuteua wakati wa uchaguzi.

Kwa jumla, falsafa za vyama vikubwa vya kisiasa vinaanzia 'ujamaa' hadi 'uhafidhina' kama ifuatavyo:

Jadilianeni pamoja

  • Je, uchaguzi hufanywa vipi katika nchi unazozijua?
  • Je, unadhani ni muhimu kupiga kura? Je, kwa nini ni muhimu au si muhimu?
  • Je, unafahamu nini kuhusu vyama tofauti vya kisiasa nchini Norwe?
  • Je, unaweza kufanya nini ili kufahamu zaidi kuhusu vyama vya kisiasa na falsafa zao?
  • Je, jina la Waziri Mkuu wa Norwe ni nani? Anawakilisha chama gani cha siasa?

Chagua jibu sahihi

Je, uchaguzi hufanywa baada ya muda gani nchini Norwe?

Chagua jibu sahihi

Je, inamaanishi nini kuwa uchaguzi nchini Norwe ni wa siri?

Chagua jibu sahihi

Je, kuna vyama vingapi vya kisiasa nchini Norwe?

Chagua taarifa sahihi au isiyo sahihi

Soma taarifa hizi. Ipi ni sahihi? Ipi si sahihi?

Wanaume nchini Norwe walipata haki ya kupiga kura mnamo 1913.
Falsafa za vyama vya kisiasa vinaanzia 'ujamaa' hadi 'uhafidhina'.
Sharti uwe umeishi Norwe kwa miaka saba ili uweze kupiga kura katika uchaguzi wa manispaa na kaunti.
Umri wa kupiga kura nchini Norwe ni miaka 16.
Ili uweze kupiga kura katika uchaguzi wa wabunge, sharti uwe raia wa Norwe.

Chagua taarifa sahihi au isiyo sahihi

Soma taarifa hizi. Ipi ni sahihi? Ipi si sahihi?

Wabunge huchaguliwa baada ya mwaka mmoja.
Vyama vya siasa hupitisha manifesto katika mikutano yao ya kitaifa.
Hakuna uchaguzi unaofanywa kupitia kura ya siri nchini Norwe.
Watu wa familia moja sharti wapigie kura chama kimoja.
Kuna takriban vyama ishirini vya kisiasa nchini Norwe.

Bofya picha

Bofya mduara wenye vyama vya kihafidhina.

choice-image

Bofya picha

Bofya mduara wenye vyama vya ujamaa.

choice-image