دانتوں کی صحت

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Videoen består av ti klipp. I det første klippet ser vi en ung gutt som har mistet en melketann. Deretter ser vi klipp som er knyttet til tannhelse: pussing av tenner, bruk av tanntråd og bruk av munnskyllevann. De tre siste klippene viser besøk hos tannlegen. I disse klippene ser vi en tannlege vise pasienten røntgenbilder av tenner, og til slutt ser vi en person i tannlegestolen.

Forslag til spørsmål

Hvilke andre ting enn de vi ser på filmen kan vi gjøre for å passe på tennene våre?
Hva kan skje hvis man ikke passer på tennene sine?
Synes du staten eller foreldre burde betale for tannlegetimene til barn? Hvorfor?
Synes du tannlege burde betales av staten eller av personen som er hos tannlegen? Hvorfor?

Snakk sammen

Unngå hyppig inntak av syreholdig mat og drikke som brus, juice og sure godterier.
Foreldre må hjelpe barna til å få gode vaner, som å unngå hyppig småspising, eller hyppig drikking. Gode vaner kan være: vann som tørstedrikk, og godteri en gang i uka (lørdagsgodteri).
Hvis barnet drikker om natta, gi det vann!
Sørg for ren munnhule også før de første tennene kommer ut, pusse fra frembrudd av første tann. Viktig å hjelpe barnet å pusse helt til barnet klarer det godt selv, vanligvis ved 10 års alder.
For barn er det anbefalt å ha myk tannbørste, eventuelt ekstra fluortabletter og etter hvert fluorskylling og tanntråd.

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Videoen er sett saman av ti klipp. I det første klippet ser vi ein gut som har mista ei mjølketann. Så ser vi klipp som har med tannhelse å gjere: pussing av tenner og bruk av tanntråd og munnskyljevatn. Dei siste tre klippa viser tannlegebesøk. I desse klippa ser vi først tannlegen vise pasienten røntgenbilete av tennene, og til slutt ser vi ein person i tannlegestolen.

Framlegg til spørsmål

Kva andre ting enn dei vi ser på filmen, kan vi gjere for å ta vare på tennene våre?
Kva kan hende dersom ein ikkje passar på tennene sine?
Synest du at staten eller foreldra burde betale for barn sine tannlegetimar? Kvifor?
Synest du at staten eller pasienten burde betale for tannlegen? Kvifor?

Snakk saman

Syrehaldig mat og drikke, som brus, jus og surt snop, bør ein ikkje ete eller drikke ofte.
Foreldre må hjelpe barna med å leggje seg til gode vanar, slik som å ikkje småete eller drikke heile tida. Gode vanar kan vere å drikke vatn som tørstedrikk og ete snop éin gong i veka (laurdagsgodt).
Dersom barnet skal ha noko å drikke om natta, gje det vatn!
Sjå til at munnhola er rein òg før barnet får dei første tennene, og puss frå den første tanna kjem fram. Det er viktig å hjelpe barn med tannpussen heilt til dei greier det godt sjølve, vanlegvis i tiårsalderen.
Mjuk tannkost, eventuelt ekstra fluortablettar og etter kvart òg fluorskyljing og tanntråd.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Folkehelse og livsmestring

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

bruke kunnskap om det norske helsevesenet til å få tilgang til ulike helsetjenester

Kjerneelement

Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Video

وڈیو دیکھیں

دانتوں کی صحت

Elektriske tannbørster og vanlige tannbørster mot blå bakgrunn. Foto
GettyImages
En ung jente med tannregulering sitter i tannlegestolen. Hun smiler mot kamera. Foto
GettyImages
  • 18 سال کی عمر تک بچوں اور نوعمر افراد کو باقاعدگی سے سرکاری ڈینٹل سروس میں دانتوں کے معائنوں کا بلاوا ملتا ہے۔ ڈینٹسٹ کے اس علاج کے اخراجات حکومت ادا کرتی ہے۔
  • 18 سے 24 سال عمر کے نوعمر افراد سرکاری ڈینٹل سروس میں علاج کے اخراجات کا 25 فیس ادا کرتے ہیں جبکہ باقی 75 فیصد خرچ حکومت اٹھاتی ہے۔
  • اس سے زیادہ عمر کے بالغوں کو ڈینٹسٹ کے علاج کی پوری فیس ادا کرنی پڑتی ہے۔
  • بالغ افراد کو خود پرائیویٹ ڈینٹسٹ سے رابطہ کرنا ہوتا ہے۔ سال میں ایک بار ڈینٹسٹ سے معائنہ کروانا عام ہے۔
  • اگر کسی بچے یا نوعمر شخص کو دانتوں کی پوزیشن ٹھیک کروانے کے لیے بریسز (tannregulering) کی ضرورت ہو تو والدین کو اس کے خرچ کا کچھ حصہ بطور فیس ادا کرنا ہوتا ہے۔

بچوں کے دانتوں کی صحت

بچوں کے دانتوں کی صحت کی ذمہ داری والدین پر ہے۔ چینی سے دانتوں کو نقصان پہنچتا ہے۔ ہمارے کھانے اور پینے کی بہت سی چیزوں میں چینی ہوتی ہے جیسے چاکلیٹ، بسکٹ، سوفٹ ڈرنکس، شربت، کیک اور ٹافیوں وغیرہ میں۔ سب لوگوں کو دن میں دو بار یعنی صبح و شام دانت برش کرنے چاہیئں۔ اگر دودھ کے دانت خراب ہوں تو اس کے نتیجے میں پکے دانت بھی خراب ہو سکتے ہیں۔ اس لیے چھوٹی عمر سے ہی بچوں کے دانتوں کا خیال رکھنا اہم ہے۔

En tannbørste ligger ved en vask. Det er tannkrem på tannbørsten, og den er klar til bruk. Foto
GettyImages

آپس میں بات کریں

  • آپس میں بات کریں کہ دانتوں کی اچھی صحت سے کیا مراد ہے۔
  • آپ کے خیال میں کتنے وقفے سے ڈینٹسٹ کے پاس جانا ضروری ہے؟
  • غذا اور دانتوں کی صحت کے درمیان تعلق پر آپس میں بات کریں۔
  • اس بارے میں آپ کا کیا خیال ہے کہ حکومت بچوں کے لیے ڈینٹسٹ کے علاج کا خرچ تو اٹھاتی ہے لیکن بڑوں کے لیے یہ خرچ نہیں اٹھاتی؟
  • ناروے میں جب بچوں کا دودھ کا دانت ٹوٹے تو وہ اسے پانی کے گلاس میں ڈال دیتے ہیں۔ رات کو دانتوں کی پری آ کر اس گلاس میں پیسے رکھ جاتی ہے۔ کیا آپ کو ایسی دوسری روایات کا علم ہے؟

جملہ مکمل کریں

بچوں اور نوعمر افراد کو باقاعدگی سے دانتوں کے معائنوں کا بلاوا ملتا ہے ۔۔۔

درست جواب چنیں

ہمیں کتنی کثرت سے دانت برش کرنے چاہئیں؟

درست جواب چنیں

کونسے لوگ دانتوں کی صحت کی خدمات کا پورا خرچ خود ادا کرتے ہیں؟

درست جواب چنیں

18 سے 24 سال عمر کے نوعمر افراد دانتوں کی صحت کی خدمات کے لیے کتنا خرچ ادا کرتے ہیں؟

درست یا غلط ہونے کی نشاندہی کریں۔

یہ بیانات پڑھیں۔ کیا درست ہے؟ کیا غلط ہے؟

چینی سے دانتوں کو نقصان پہنچتا ہے۔
چاکلیٹ، سوفٹ ڈرنکس اور کیک میں زیادہ چینی ہوتی ہے۔
مہینے میں ایک بار معائنے کے لیے ڈینٹسٹ کے پاس جانا عام ہے۔
دودھ کے دانت ساری عمر نہیں رہتے اس لیے دودھ کے دانتوں کی اچھی صحت اتنی اہم نہیں ہے۔
اگر بچے کو دانتوں کی پوزیشن ٹھیک کروانے کے لیے بریسز کی ضرورت ہو تو والدین کچھ فیس ادا کرتے ہیں۔

تصویر پر کلک کریں

کس عمر میں حکومت ڈینٹسٹ کے علاج کا 75 فیصد حصہ ادا کرتی ہے؟

choice-image