Hôn nhân và gia đình

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Videoen består av til sammen 20 klipp. De første sytten klippene viser glade mennesker i forskjellige familiekonstellasjoner: enslige, par og barnefamilier. Noen av parene er likekjønnet, andre par er en kvinne og en mann. Vi ser dem i ulike situasjoner: Noen klipp viser hverdagslige situasjoner og noen klipp viser portretter. Mot slutten av videoen vises par som gifter seg, og til slutt tre klipp som illustrerer parforhold i oppløsning.

Forslag til spørsmål

Hvordan ser en typisk familie ut i hjemlandet ditt? Er det noen forskjeller mellom familiene i filmen og familiene i hjemlandet ditt?
Hva er fordelene med å være i et parforhold? Hva er ulempene?
Hva er fordelene med å være enslig? Hva er ulempene?
Hva synes du det er viktig å tenke over før man får barn?
Hva synes du det er viktig å tenke over før man gifter seg?
Hva tror du er vanlige uenigheter å ha i et parforhold? Hvordan kan man løse uenighetene så begge personene blir fornøyde?

Snakk sammen

Hva en tenker på når en snakker om familie, kan være individuelt. Noen tenker på kjernefamilien, andre inkluderer fettere og kusiner, tanter og onkler.

Hva som defineres som familie i Norge har endret seg den siste tiden. Nå kan en kjernefamilie bestå av en enslig mor eller far med barn, to mødre med barn eller to fedre med barn osv.

Andelen enpersonshusholdninger i Norge blir stadig høyere. I 2021 bor i underkant av en femtedel av befolkningen alene. Gå gjerne inn på ssb.no og finn ferske tall om husholdningene i Norge.

Snakk gjerne om kjernefamilier vs storfamilier. Hva er positivt og hva er negativt ved disse ulike måtene å leve sammen på? Betydninger for menneskenes privatliv? Økonomi? Kontroll?

Det kan også være interessant og aktuelt å problematisere begrepene samboerskap og ekteskap. To som inngår ekteskap i religiøs forstand, men ikke registrerer det juridisk i Norge – er de gift eller samboere? Samboere som inngår en juridisk avtale om økonomi og arv, men ikke vies – ser man på dem som gift eller samboere? Hva med arverettigheter og økonomiske forpliktelser om en er “religiøst gift” men ikke juridisk gift? Her er det tydelige juridiske skillelinjer, men hva med vår moralske/etiske oppfatning?

Ved skilsmisse og barn: Snakk om fordeler og ulemper ved at barna blir boende hos den ene av foreldrene, ved at barna bor halve tiden hos hver, osv. Hva er best for barna? Hva er best for foreldrene? Hvilke ting bør foreldrene tenke på når man tar en slik avgjørelse?

Anna og Morten

Eksempler på hva Anna og Morten kan gjøre: bedre planlegging (finne frem til barnehagen om kvelden, smøre matpakker kvelden før osv.), nedtone krav til husarbeid, forenkle matlaging.

Eksempler på konsekvenser ved samlivsbrudd: dårligere økonomi, mindre bolig, ulik barneoppdragelse, familiens reaksjoner, foreldre føler seg alene om ansvar for barn, ensomhet, mindre konflikter, avklart familiesituasjon.

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Videoen er sett saman av 20 klipp. Dei første 17 klippa viser glade menneske i ulike familiekonstellasjonar: einslege, par og barnefamiliar. Nokre av para er likekjønna, andre par består av ei kvinne og ein mann. Vi ser dei i ulike situasjonar. Nokre klipp viser kvardagslege situasjonar, andre viser portrett. Mot slutten av videoen ser vi par som gifter seg, og til slutt tre klipp som illustrerer parforhold som held på å gå i oppløysing.

Framlegg til spørsmål

Korleis ser ein typisk familie ut i heimlandet ditt? Skil familiane i filmen seg frå familiane i heimlandet ditt?
Kva er fordelane med å vere i eit parforhold? Kva er ulempene?
Kva er fordelane med å vere einsleg? Kva er ulempene?
Kva synest du det er viktig å tenkje over før ein får barn?
Kva synest du det er viktig å tenkje over før ein gifter seg?
Kva trur du det er vanlege å vere usamd om i eit parforhold? Korleis kan ein løyse usemje på ein slik måte at begge partar blir nøgde?

Snakk saman

Det kan vere individuelt kva folk tenkjer på når vi snakkar om familie. Nokre tenkjer på kjernefamilien, medan andre inkluderer fetrar og kusiner, tanter og onklar.

Kva som blir definert som familie her i Noreg, har endra seg dei siste åra. No kan ein kjernefamilie vere ei einsleg mor eller ein einsleg far med barn, to mødrer med barn eller to fedrar med barn osv.

Prosentdelen einpersonshushald i Noreg blir høgare og høgare. I 2021 bur rett under ein femtedel av folket åleine. Gå gjerne inn på ssb.no for å finner ferske tal om hushalda i Noreg.

Snakk gjerne om kjernefamiliar i motsetnad til storfamiliar. Kva er positivt og kva er negativt med desse ulike måtane å leve saman på? Kva har det å seie for privatlivet til folk? Økonomi? Kontroll?

Det kan òg vere interessant og aktuelt å problematisere omgrepa sambuarskap og ekteskap. To som inngår ekteskap gjennom ein religiøs seremoni, men ikkje registrerer det juridisk i Noreg – er dei gifte eller sambuarar? Sambuarar som inngår ein juridisk avtale om økonomi og arv, men som ikkje blir vigde – ser ein på dei som gifte eller sambuarar? Kva med arverettar og økonomiske plikter dersom ein er "religiøst gift", men ikkje juridisk? Her er det tydelege juridiske skilje, men korleis oppfattar vi det moralsk/etisk?

Ved skilsmål og barn: Snakk om fordelar og ulemper ved at barna blir buande hos den eine av foreldra, bur halve tida hos kvar av foreldra, osv. Kva er best for barna? Kva er best for foreldra? Kva ting bør foreldra tenkje på når dei avgjer slikt?

Anna og Morten

Døme på kva Anna og Morten kan gjere: planleggje betre (finne frem ting til barnehagen om kvelden, smøre matpakkar kvelden før, osv.), tone ned krav til husarbeid, forenkle matlaginga.

Døme på konsekvensar av samlivsbrot: dårlegare økonomi, mindre bustad, ulik barneoppseding, reaksjonar frå familien, foreldre kjenner seg åleine om ansvaret for barn, einsemd, mindre konfliktar, ein avklara familiesituasjon.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Folkehelse og livsmestring

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

gi eksempler på viktige lover, regler og verdier som omhandler barn og unges rettigheter og rettsvern

Kjerneelement

Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Video

Xem phim

Hôn nhân và gia đình

Bildet viser syv personer i ulik alder bakfra. De sitter på en trestamme og ser utover fjellene. De er i familie. Foto
GettyImages

Hôn nhân và gia đình

  • 30% các cặp sống chung là những người sống như vợ chồng mà không có hôn thú. 70% các cặp sống chung là vợ chồng có hôn thú.
  • Tuổi trung bình khi kết hôn lần đầu là từ 30 đến 40 tuổi, cả đàn ông lẫn phụ nữ.
  • Hàng năm, có trên 50.000 trẻ em chào đời ở Na Uy.
  • Mỗi phụ nữ ở Na Uy có trung bình khoảng 1,4 đứa con (2023).

Nguồn: Cục thống kê trung ương (SSB)

Các loại gia đình khác nhau

Hầu hết mọi người là một phần tử của một gia đình. Có người sống chung với các thành viên khác trong gia đình, trong khi có người khác lại sống một mình. Ngay cả những ai sống một mình cũng thường có một gia đình, nhưng gia đình của họ có thể sống tại một ngôi nhà khác, ở một thành phố khác, hoặc ở một quốc gia khác.

Hộ gia đình là những người sống chung một nhà và có kinh tế chung. Hộ gia đình có thể gồm một hoặc nhiều người. Ngày nay trong một hộ gia đình ở Na Uy, có trung bình hơn hai người một chút cư ngụ.

Dưới đây là một số thí dụ về một hộ gia đình ở Na Uy có thể trông như thế nào:

En kvinne sitter på sofaen sin inntullet i et teppe og leser en bok. Foto
độc thân
En mor, en far og to barn sitter rundt kjøkkenbordet. Foreldrene hjelper barna med lekser. Foto
gia đình hạt nhân
Elleve personer i forskjellige aldre sitter i sofaen sin og smiler mot kamera. Foto
đại gia đình
En mann lager en hestehale på datteren sin. Foto
người cha đơn thân
Homofilt par. Foto
cặp vợ chồng, những bạn tình hoặc những người chung sống
En mann sitter på gulvet med popcorn, mens en kvinne ligger på sofaen rett bak ham. De ser på TV. Foto
GettyImages cặp vợ chồng hoặc người chung sống

Hôn nhân

Hàng năm, có khoảng 20.000 cặp kết hôn ở Na Uy. Người kết hôn phải trên 18 tuổi và tự nguyện kết hôn. Kể từ năm 2009, hai người cùng phái tính được quyền kết hôn ở Na Uy. Khi đã kết hôn, hai người có bổn phận cấp dưỡng nhau. Các cặp vợ chồng đi vay nợ, cả hai người đều chịu trách nhiệm về khoản vay này. Những thứ họ mua, đều là sở hữu chung của họ. Điều này áp dụng ngay cả khi chỉ có một trong hai người làm việc ở bên ngoài nhà. Kể từ ngày 01.01.2020, cha mẹ của các trẻ em sinh ra ở Na Uy, theo khởi điểm thì họ có trách nhiệm chung làm cha mẹ. Điều này áp dụng cho các cha mẹ đã kết hôn, sống chung hoặc không sống chung.

To kvinner står under en plomsterport og ser hverandre inn i øynene. En har på seg brudekjole og en har på seg hvit skjorte. De smiler og er glade. Foto
En mann og en kvinne smiler mot kamera. Han har på seg dress, og hun har på seg brudekjole. De er glade. Foto
GettyImages

Khoảng 40% những người kết hôn, có khả năng ly hôn sau này. Cả đàn ông lẫn phụ nữ đều có thể xin ly hôn. Quy định chính là người ta phải ly thân một năm trước khi có thể xin ly hôn. Nếu cuộc hôn nhân được thực hiện bằng sự cưỡng ép hoặc đã xảy ra bạo hành trong cuộc hôn nhân, người ta có thể được ly hôn ngay lập tức.

Khoảng 75% tổng số trẻ em sống chung với cả hai cha mẹ. Sau khi ly hôn, cả người cha lẫn người mẹ đều có bổn phận và quyền chăm sóc con.

Nhiều người chọn cách sống chung một thời gian mà không kết hôn. Họ sẽ không tự động có cùng các quyền lợi và bổn phận về tài chính hoặc pháp lý đối với nhau. Vì thế nhiều người tìm đến luật sư và viết các thỏa thuận về thừa kế hoặc phân chia các giá trị khi đời sống lứa đôi bị tan vỡ.

Cùng thảo luận

  • Gia đình là gì?
  • Thảo luận về những cách sống chung khác nhau.
  • Thảo luận về mức độ lớn nhỏ của các hộ gia đình ở Na Uy và ở nước của bạn. Điều này có thể nói lên việc gì về các xã hội khác nhau? Điều này gây ra những hậu quả nào cho đời sống của người dân về giao tiếp và kinh tế?
  • Thảo luận về cách cha mẹ ly hôn như thế nào để có thể chăm sóc tốt nhất cho con cái của mình.
  • Cùng thảo luận về tại sao có nhiều người chọn sống chung không hôn thú thay vì kết hôn.

Anna và Morten là vợ chồng và có hai con nhỏ. Hai đứa trẻ này đi vườn trẻ, và cả Anna lẫn Morten đều làm việc toàn thời gian. Họ vừa mua một căn nhà gần bố mẹ của Anna. Căn nhà này đắt tiền nên họ phải vay ngân hàng số tiển lớn. Ngoài ra, cả hai còn có khoản vay tiền khi đi học và vay tiền mua xe. Cả hai đều mệt mỏi. Họ thường tranh cãi về việc ai sẽ làm việc nhà, và làm thế nào để có đủ tiền trang trải các chi phí. Trong một cuộc tranh cãi nảy lửa, Anna thốt lên: “Bây giờ em không thể chịu đựng được nữa. Em muốn ly hôn! ”

  • Cùng thảo luận về hoàn cảnh của Anna và Morten. Họ có thể làm gì để cuộc sống hàng ngày được trở nên dễ dàng hơn?
  • Gia đình sẽ gặp những hậu quả nào nếu Anna và Morten quyết định ly hôn?
Frustrert mor og lite barn. Foto
GettyImages

Chọn câu trả lời đúng

Hộ gia đình là gì?

Chọn câu trả lời đúng

Ở Na Uy trung bình có bao nhiêu người sống trong một hộ gia đình?

Chọn câu trả lời đúng

Khi đã kết hôn và có con thì ai có trách nhiệm làm cha mẹ?

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Khoảng 40% những người kết hôn hiện nay, có khả năng ly hôn sau này.
Người kết hôn phải trên 16 tuổi và tự nguyện kết hôn.
Kể từ năm 2009, hôn nhân đồng tính được hợp pháp ở Na Uy.
Người ta phải ly thân trong ba năm trước khi có thể xin ly hôn.
Mỗi phụ nữ ở Na Uy có trung bình 3 đứa con.

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Hàng năm, có khoảng 20.000 cặp kết hôn ở Na Uy.
Nếu một cặp vợ chồng vay mượn nợ, thì người chồng chịu trách nhiệm về khoản vay mượn này.
Khoảng 4 trong 10 cặp kết hôn hiện nay, sẽ ly hôn trong tương lai.
Nếu hai người có con mà không kết hôn, thì chính người mẹ có trách nhiệm làm cha mẹ.
Nếu đã có bạo hành trong cuộc hôn nhân, người ta có thể xin ly hôn ngay lập tức.