Religion og livssyn
Lærerinnhold
Tips til undervisningen
Snakk sammen
Dette er et viktig tema i mange deltakergrupper. For mange vil det være vanskelig å forstå hvor liten plass religion har i mange menneskers liv. Men selv om religionen i seg selv har mindre plass i samfunnet nå enn tidligere, er verdiene som samfunnet styres etter, hentet fra verdier i den kristne tro samt i humanismen.
I Norge vil de fleste oppfatte religion og religiøs tilhørighet som en privatsak. Det vil derfor for mange være fremmed å vise sitt religiøse ståsted gjennom påkledning, hva man snakker om med mennesker en ikke kjenner så godt, osv.
Hva innebærer religionsfrihet? En ting er de juridiske rettighetene, en annen ting er hva som skjer i praksis. Hva hvis et familiemedlem gjør et valg som er helt ulikt det resten av familien står for?
Kåre
Selv om mange nordmenn ikke vil kalle seg personlig kristne, lever de fleste med kristne tradisjoner. Man feirer jul og tar påskeferie. Markeringer i livet (dåp, vigsel, begravelse) knyttes for mange til kirken.
For mange deltakere kan det være vanskelig å forstå hvordan tradisjoner forankret i religion holdes i hevd, samtidig som religionen i seg selv betyr lite for mange.
Lenker
Tips til undervisninga
Snakk saman
Dette er eit viktig tema for mange deltakargrupper. Det vil vere vanskeleg for mange å forstå kor liten plass religion har i liva til mange menneske. Men sjølv om religionen i seg sjølv har mindre plass i samfunnet no enn tidlegare, er verdiane som samfunnet blir styrt etter, henta frå verdiar i den kristne trua og humanismen.
I Noreg vil folk flest oppfatte religion som ei privatsak. Det vil vere framandt for mange å vise kva religion ein høyrer til gjennom påkleding, kva ein snakkar med menneske ein ikkje kjenner så godt om, osv.
Kva inneber religionsfridom? Dei juridiske rettane er ein ting, men kva som skjer i praksis er ein annan. Kva om ein familiemedlem gjer eit val som er heilt ulikt det resten av familien står for?
Kåre
Sjølv om mange nordmenn ikkje vil kalle seg «personleg kristne», lever dei fleste med kristne tradisjonar. Ein feirar jul og tek påskeferie. Mange markerer overgangane i livet (dåp, vigsel, gravferd) i kyrkja.
For mange deltakarar kan det vere vanskeleg å forstå korleis tradisjonar med røter i religion blir haldne i hevd samstundes som religionen i seg sjølv tyder svært lite for mange.
Religion og livssyn
Noreg er eit fleirkulturelt og sekulært samfunn. At eit samfunn er sekulært, tyder at det ikkje er prega av religion. Dette gjeld både for privatpersonar og når lovene for landet skal skrivast. Nordmenn sitt syn på religion har endra seg mykje i løpet av dei siste par generasjonane. I tidlegare tider styrte religionen i stor grad liva til folk. I dag har mange nordmenn eit mykje meir avslappa forhold til religion, sjølv om mange tyr til kyrkja i samband med viktige livshendingar som dåp, konfirmasjon, bryllaup og gravferd.
Fram til 2012 var protestantismen statsreligion i Noreg, og Den norske kyrkja var ei statskyrkje. Fram til 1845 var det forbode for nordmenn å melde seg ut av statskyrkja, og først rundt 1850 blei det lov for ikkje-kristne trussamfunn å organisere seg i Noreg. Noreg har altså ikkje lenger noka statskyrkje eller ein offisiell religion. Men framleis er fleirtalet av det norske folket medlemar av Den norske kyrkja. Resten av folket fordeler seg på andre trussamfunn eller høyrer ikkje til noko trussamfunn i det heile teke.
Det er full religionsfridom i Noreg. Det tyder at ein kan praktisere religionen sin utan at ein treng å vere redd for å bli forfølgd eller straffa for det. Det tyder òg at kvart individ står fritt til å avgjere kva for ein religion han eller ho ønskjer å høyre til. Like viktig er det at kvart individ òg står fritt til å velje å ikkje høyre til nokon religion.
Trus- og livssynssamfunna kan få økonomisk støtte frå staten og kommunen. Godkjende trus- og livssynssamfunn får like mykje støtte for kvar av medlemane sine som det Den norske kyrkja får.
Snakk saman
- Korleis pregar religion livet til menneske i Noreg i dag? Korleis er dette i andre land du kjenner til?
- Er det positivt eller negativt at eit land er sekulært?
- Korleis lever ulike religionar side om side i det fleirkulturelle landet Noreg har blitt i dag?
- Til tider har det vore konfliktar mellom ulike religiøse grupper. Korleis er situasjonen i dag, både i Noreg og internasjonalt?
- Er det viktig og rett å vise den religiøse ståstaden sin gjennom korleis ein kler seg og oppfører seg eller med smykke?
I lunsjpausen på jobben fortel Kåre om dåpen han var i dagen før. «Det var vakker korsang, og presten heldt ei flott preike! Eg blei reint rørt.» «Eg visste ikkje at du var religiøs?» sa kollegaen hans. «Nei, eg er no ikkje det. Men det er noko med stemninga, tradisjonen og høgtida likevel.»
- Sjølv om religion er mindre viktig for mange nordmenn i dag, er det mange som vel å gifte seg i kyrkja, døype barna sine der osv. Diskuter forholdet mellom religion og tradisjon.
Vel rett svar.
Kva tyder det at eit samfunn er sekulært?
Vel rett svar.
Kva slags forhold har mange nordmenn til religion?
Vel rett svar.
Kva var statsreligionen i Noreg fram til 2012?
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?