Feja dhe bindjet e tjera filozofike

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Snakk sammen

Dette er et viktig tema i mange deltakergrupper. For mange vil det være vanskelig å forstå hvor liten plass religion har i mange menneskers liv. Men selv om religionen i seg selv har mindre plass i samfunnet nå enn tidligere, er verdiene som samfunnet styres etter, hentet fra verdier i den kristne tro samt i humanismen.

I Norge vil de fleste oppfatte religion og religiøs tilhørighet som en privatsak. Det vil derfor for mange være fremmed å vise sitt religiøse ståsted gjennom påkledning, hva man snakker om med mennesker en ikke kjenner så godt, osv.

Hva innebærer religionsfrihet? En ting er de juridiske rettighetene, en annen ting er hva som skjer i praksis. Hva hvis et familiemedlem gjør et valg som er helt ulikt det resten av familien står for?

Kåre

Selv om mange nordmenn ikke vil kalle seg personlig kristne, lever de fleste med kristne tradisjoner. Man feirer jul og tar påskeferie. Markeringer i livet (dåp, vigsel, begravelse) knyttes for mange til kirken.

For mange deltakere kan det være vanskelig å forstå hvordan tradisjoner forankret i religion holdes i hevd, samtidig som religionen i seg selv betyr lite for mange.

Tips til undervisninga

Snakk saman

Dette er eit viktig tema for mange deltakargrupper. Det vil vere vanskeleg for mange å forstå kor liten plass religion har i liva til mange menneske. Men sjølv om religionen i seg sjølv har mindre plass i samfunnet no enn tidlegare, er verdiane som samfunnet blir styrt etter, henta frå verdiar i den kristne trua og humanismen.

I Noreg vil folk flest oppfatte religion som ei privatsak. Det vil vere framandt for mange å vise kva religion ein høyrer til gjennom påkleding, kva ein snakkar med menneske ein ikkje kjenner så godt om, osv.

Kva inneber religionsfridom? Dei juridiske rettane er ein ting, men kva som skjer i praksis er ein annan. Kva om ein familiemedlem gjer eit val som er heilt ulikt det resten av familien står for?

Kåre

Sjølv om mange nordmenn ikkje vil kalle seg «personleg kristne», lever dei fleste med kristne tradisjonar. Ein feirar jul og tek påskeferie. Mange markerer overgangane i livet (dåp, vigsel, gravferd) i kyrkja.

For mange deltakarar kan det vere vanskeleg å forstå korleis tradisjonar med røter i religion blir haldne i hevd samstundes som religionen i seg sjølv tyder svært lite for mange.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

samtale om ulike tradisjoner og syn på religion i det norske samfunnet og endringer på disse områdene over tid

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet

Feja dhe bindjet e tjera filozofike

GettyImages

Norvegjia është një shoqëri multi-kulturore dhe laike. Një shoqëri laike do të thotë se nuk karakterizohet nga feja. Kjo vlen si për individët ashtu edhe kur hartohen ligjet e vendit. Pikëpamja e norvegjezëve për fenë ka ndryshuar shumë gjatë dy brezave të fundit. Feja dikur drejtonte jetën e njerëzve në një masë të madhe. Sot, shumë norvegjezë kanë një qasje shumë më të qetë ndaj fesë edhe pse shumë njerëz shkojnë në kishë me rastin e ngjarjeve të rëndësishme si pagëzimet, konfirmimet, dasmat dhe funeralet.

En hvit kirke i snøen. Det er mørkt utenfor. Foto
GettyImages Kisha në Norvegji.

Deri në vitin 2012, protestantizmi ishte feja shtetërore e Norvegjisë dhe Kisha e Norvegjisë ishte kisha shtetërore. Ishte e jashtë ligjshme që norvegjezët të largoheshin nga kisha shtetërore deri në vitin 1845 dhe vetëm në 1850 u bë e ligjshme krijimi i komuniteteve fetare jo-të krishtera në Norvegji. Pra, Norvegjia nuk ka më kishë shtetërore ose fe zyrtare. Por shumica e popullsisë në Norvegji janë ende anëtarë të Kishës së Norvegjisë. Pjesa tjetër është e ndarë midis komuniteteve të tjera fetare, ose nuk i përket asnjë komuniteti fetar.

Në Norvegji ka liri të plotë fetare. Kjo do të thotë që ju mund ta praktikoni fenë tuaj pa pasur frikë nga persekutimi ose ndëshkimi. Do të thotë gjithashtu se të gjithë janë të lirë të vendosin se cilës fe duan t'i përkasin. Do të thotë gjithashtu që të gjithë janë të lirë të zgjedhin të mos i përkasin asnjë feje.

Komunitetet fetare dhe bashkësitë e bindjeve të ndryshme mund të marrin mbështetje financiare nga qeveria qendrore dhe nga bashkitë. Komunitetet fetare të regjistruara dhe bashkësitë e bindjeve të ndryshme filozofike marrin të njëjtën sasi për çdo anëtar ashtu si merr Kisha e Norvegjisë.

En stor moské. Rundt moskeen er fem tårn. I bakgrunnen kan vi se havet.
GettyImages Xhami në Turqi.
Et tempel med flere etasjer. Rundt tempelet er det trært. Det er mørkt utenfor. Foto
GettyImages Tempull budist në Kinë.
Et høyt tempel med mange detaljer i arkitekturen. Rundt er det skog, og det er lyst ute.
GettyImages Tempull hindu në Indi.
En synagoge med et tårn på hver side. Utenfor er det lyst. Foran synagogen er et trafikklys. Synagogen er i byen. Foto
GettyImages Sinagogë hebraike në Republikën Çeke.

Diskutoni së bashku

  • Si ndikon feja sot në jetën e njerëzve në Norvegji? Cila është situata në vendet e tjera që ju njihni?
  • A është pozitive apo negative që një shoqëri të jetë laike?
  • Si jetojnë fe të ndryshme krah për krah në Norvegjinë e sotme multikulturore?
  • A ka pasur ndonjëherë antagonizëm mes grupeve të ndryshme fetare. Si është situata sot, si në Norvegji ashtu edhe ndërkombëtarisht?
  • A është e rëndësishme dhe e drejtë të tregoni besimin tuaj fetar me veshjen, stolitë dhe sjelljen tuaj?

Gjatë pushimit të drekës në punë, Kåre përshkroi pagëzimin në të cilin kishte qenë një ditë më parë. "Kori këndoi bukur dhe prifti dha një predikim të bukur! Unë u emocionova vërtet." "Nuk e dija që ishe fetar?", Tha kolegu i tij. "Jo nuk jam. Por gjithsesi ende ka një lidhje me atmosferën, traditën dhe solemnitetin."

  • Edhe pse feja është më pak e rëndësishme për shumë norvegjezë sot, shumë zgjedhin të martohen në kishë, të pagëzojnë fëmijët e tyre etj. Diskutoni lidhjet mes besimit fetar dhe traditës.
Et barn i dåpskjole ved døpefonten. Foto
GettyImages

Zgjidhni përgjigjen e saktë

Çfarë do të thotë që një shoqëri është laike?

Zgjidhni përgjigjen e saktë

Çfarë marrëdhënie kanë shumë norvegjezë me fenë?

Zgjidhni përgjigjen e saktë

Cila ishte feja shtetërore në Norvegji deri në vitin 2012?

Zgjidhni e saktë ose e gabuar

Lexoni deklaratat. Cila është e saktë? Cila është e gabuar?

Norvegjia është një shoqëri multikulturore.
Pikëpamjet e norvegjezëve mbi fenë kanë qenë të ngjashme në njëqind vitet e fundit.
Para vitit 2012, ishte e ndaluar që norvegjezët të largoheshin nga kisha shtetërore.
Norvegjia nuk ka një kishë shtetërore ose një fe zyrtare.
Rreth shtatë përqind e popullsisë në Norvegji janë anëtarë të Kishës së Norvegjisë.

Zgjidhni e saktë ose e gabuar

Lexoni deklaratat. Cila është e saktë? Cila është e gabuar?

Në Norvegji ka liri të plotë fetare.
Komunitetet fetare dhe bashkësitë e bindjeve të ndryshme filozofike mund të marrin mbështetje financiare nga qeveria qendrore dhe nga bashkitë.
Kisha e Norvegjisë merr më shumë para për anëtar sesa bashkësitë e tjera fetare ose bashkësitë e bindjeve të ndryshme filozofike.
Nuk mund të persekutohet apo ndëshkohet dikush për shkak të praktikimit të fesë në Norvegji.
Sot, feja nuk e kontrollon jetën e njerëzve aq sa e kontrollonte në të kaluarën.