ኣዋጅ ሰብኣዊ መሰላት ው.ሕ.ሃ. ኣብ 1948 ዓ.ም ዝጸደቐ ኮይኑ ንዅሉ ኣብ ዓለም ዘለዉ ሰባት ድማ ይምልከት።

ዕድመ፡ ቀቢላ፡ ስንክልና፡ ጾታ፡ ሃይማኖትን ጾታዊ ዝንባለ ብዘየገድስ ኵሉ ሰብ ማዕረ መሰልን ዕድልን ክህልዎ ኣለዎ።

ሓሳብካ ምግላጽ ናጽነት ክብሃል ከሎ ብዛዕባ ፖለቲካን ሃይማኖትን ዘሎካ ርእይቶ ብናጻ ክትገልጽ፡ ምስ ካልኦት ከይተሰከፍካ ክትመያየጥን፡ ከይተቐጻዕካ ብዛዕባ ርእይቶኻ ብናጻ ክትጽሕፍ ምኽኣል ማለት’ዩ። ንናይ ሓሳብካ ምግላጽ ናጽነት ደረት ዝገብረሉ ዝተወሰኑ ሕግታት ኣሎዉና። ንኣብነት ብኣፍ ኰነ ብጽሑፍ ዓሌታዊ ጽልኢ ይኹን ካልእ ናይ ጽልኢ መግለጺ ምግባር ኣይፍቀድን’ዩ። ሓሳብካ ምግላጽ ናጽነት ንውልቀሰባት ይኹን ንሬድዮ፡ ቴለቪዥንን ጋዜጣታትን ዝምልከት’ዩ።

ኣብ ደሞክራሲ ነበርቲ ኣብ ፖለቲካዊ ምርጫ ድምጺ ምሃብ መሰል ኣሎዎም። ኣብዚ እዋን’ዚ ኣብ ኖርወይ ዘሎ ድምጺ ምሃብ ደረት ዕድመ 18 ዓመት እዩ። እቲ ምርጫታት እቲ ድምጺ ምሃብ ብምስጢር እዩ። ከምዚ ክብሃል ከሎ ካልኦት ሰባት እቲ ውልቀ ሰብ እንታይ ከም ዘድመጸ ኣይፈልጡን’ዮም ማለት’ዩ። ኣብ ምርጫ ሃገራዊ ባይቶ ድምጺ ንምሃብ (ስቱርቲንግ) ናይ ኖርወይ ዜጋ ክትከውን ኣለካ። ኣብ ምምራጽ ኣመሓደርቲ ዞባን ምምሕዳርን ድምጺ ክትህብ ግን ቅድሚ እቲ ምርጫ ንሰለስተ ዓመታት ኣብ ኖርወይ ዝተቐመጥካ ክትከውን ኣለካ።

ፍርዳዊ ውሕስነት ክብሃል ከሎ፡ ዝኾነ ሰብ ፍርዳዊ መስርሕ ከይተፈጸመ ንማእሰርቲ ክፍረድ የብሉን ማለት’ዩ። ኣብ ደሞክራስያዊት ሃገር ዝፍጸም ፍርዳዊ መስርሕ ሻራ ዘይብሎም ደያኑ እቲ ተኸሳሲ ገበነኛ ድዩ ኣይኮነን ኢሎም ይውስኑ። እቲ ክሱስ ገበነኛ ኮይኑ እንተ ተረኺቡ ድማ እዞም ሻራ ዘይብሎም ደያኑ ነቲ መቕጻዕቲ ይውስኑሉ። ኩላቶም ተኸሰስቲ ዝከላኸለሎም ጠበቓ ምርካብ መሰል ኣሎዎም።

ናጽነት ሃይማኖትን እምነትን ክብሃል ከሎ፡ ሰባት ዝደልይዎ ሃይማኖት ወይ እምነት ክስዕቡ ክመርጹ ናጽነት ኣሎዎም ማለት’ዩ።፣ እዚኣቶም ነቲ ሃይማኖቶም ወይ እምነቶም ብናጻ ከተግብሩዎ ይኽእሉ ማለት’ዩ። ብኻልእ ኣዘራርባ ዝኾነ ሰብ ንኻልኦት ሰባት ናብ ሃይማኖታዊ ጕጅለ ወይ ቤተክርስትያን ኣገዲዱ ከእትዎም ወይ ከውጽኦም መሰል የብሉን ማለት’ዩ። ዝኾነ ሰብ ብምኽንያት ሃይማኖቱ ሓሳረ መከራ ክረክብ ወይ ክቕጻዕ ኣይክእልን’ዩ። ወዲ 15 ዓመት ካብ ትኸውን ኣትሒዝካ ካልኦት ዝሓስቡዎ ብዘየገድስ ኣብ ዝደለኻዮ እምነት ወይ ሃይማኖታዊ ማሕበረሰብ ክትሕወስ ወይ ክትገድፎ መሰል ኣሎካ። ብማዕረ ናይቲ ኵሉ ሰብ ሃይማኖትን እምነትን ባዕሉ ምምራጽ መሰል ዘሎዎ፡ ኣባል ናይ ዝኾነ እምነትን ወይ ሃይማኖታዊ ኣረኣእያን ዘይምዃን ናጽነት ድማ ኣሎና።

• ሓደ ሰብ ኣባል ፖለቲካዊ ሰልፍታት ወይ ፍሉይ ኣገዳስነት ዘሎዎ ውድባት ምዃን መሰል ኣሎዎ ብዘይ ዝኾነ ምክልባት ወይ መቕጻዕቲ ስግኣት ከየጋጠሞ ።
• ሓደ ሰብ ምክልባት ወይ መቕጻዕቲ ከየጋጠሞ ኣባል ማሕበር ሰራሕተኛታት ምዃን መሰል ኣሎዎ። ኣብ ውሱን ኵነታት’ውን ናይ ምእዳም መሰል ኣሎዎ።
• ሓደ ሰብ ብመንገዲ ሕጋዊ ሰላማዊ ሰልፊ ርእይቶኡ ናይ ምግላጽ መሰል ኣሎዎ።