Lover og reglar i arbeidslivet
Lover og reglar i arbeidslivet
I arbeidslivet har vi lover, reglar og avtalar som arbeidsgjevarane og arbeidstakarane må følgje.
Politikarane på Stortinget vedtek lover, medan arbeidsgjevarane og arbeidstakarane blir samde om avtalar gjennom organisasjonane sine. Lovene gjeld for alle arbeidsgjevarar og arbeidstakarar, medan avtalane gjeld for dei bransjane som har laga dei.
Arbeidsmiljølova
Alle arbeidsgjevarar og arbeidstakarar må følgje arbeidsmiljølova. Denne lova handlar mellom anna om
- tilsetjing og kontraktar
- arbeidstid
- fråvær frå jobben
- arbeid med helse, miljø og tryggleik (HMT)
Arbeidsgjevaren har hovudansvaret for arbeidsmiljøet på arbeidsplassen, medan arbeidstakaren har plikt til
- å vere med på å skape eit godt arbeidsmiljø
- å vere med på å gjennomføre tiltaka som blir sette i verk for å betre arbeidsmiljøet
- å delta i bedrifta sitt organiserte verne- og miljøarbeid
Ferielova
Ferielova seier mellom anna noko om
- kor mykje ferie ein har krav på
- når ferien skal takast
- ferie i oppseiingstida
- sjukdom i ferien
- feriepengar
- Arbeidstakarar i Noreg har rett til fire veker + éin dag ferie kvart år, men mange har fem veker ferie.
- Vi får ikkje løn i ferien, men feriepengar.
- Kor mykje vi får i feriepengar, kjem an på kor mykje vi tente året før.
Snakk saman
- Kven har laga lovene som styrer arbeidslivet i Noreg?
- Korleis har lovene blitt til?
- Kvifor er det viktig at både arbeidsgjevarane og arbeidstakarane kjenner lovene og reglane?
- Gjev lovene og reglane fridom, eller set dei avgrensingar?
Vel rett svar.
Kven må følgje arbeidsmiljølova?
Vel rett svar.
Kor lang ferie har ein rett på i Noreg i løpet av arbeidsåret?
Fullfør setninga.
Kor mykje vi får i feriepengar, kjem an på ...
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?