ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับนอร์เวย์

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Sammenlign Norge og hjemlandet. Ha gjerne fokus på konsekvenser av klima og geografi. Andre stikkord: jordbruk, byer, transport, næringsveier, årstider, det sosiale livet, bosettingsmønster

Se filmen

I begynnelsen av videoen ser vi klipp som viser den norske naturen i forskjellige årstider, og hvordan nordmennene bruker den: et tog som kjører over et snødekt landskap, en båt på sjøen, en gård i vakre naturomgivelser, høyballer på en eng, et enslig hus i snøen, en person som går på ski i sola, et par som går tur langs en elv og turister på Preikestolen. Deretter vises klipp fra norsk byliv: regn i et nabolag, Jernbanetorget trikkestopp, en T-banestasjon, bryggen i Bergen og en rundkjøring i byen.

Forslag til spørsmål

Hva i filmen er forskjellig fra hjemlandet ditt? Hva er likt?
Hva kan den norske naturen gi oss? Hvordan kan vi bruke den norske naturen uten å ødelegge den?
Hva er fordelene ved å bo utenfor byene? Hva er ulempene?
Hva er fordelene ved å bo i byene? Hva er ulempene?
Hva har du sett og opplevd i Norge som du synes var fint? Hva har du sett og opplevd som du synes var rart?

Mer om monarkiet

Norge er et monarki. Statsoverhodet i et monarki er en konge eller en dronning. I Norge har kongen liten politisk makt, men han har en formell rolle ved at han holder statsråd for regjeringen hver uke. Han signerer også alle regjeringens offisielle beslutninger og lover vedtatt av Stortinget.
Monarken (kongen eller dronningen) blir ikke valgt av folket ved politiske valg. Tittelen går i arv fra forelder til barn.
Kongen i Norge heter Harald 5. Han er gift med dronning Sonja. De har to barn – prinsesse Märtha Louise (født 1971) og kronprins Haakon Magnus (født 1973). Kronprins Haakon Magnus vil arve kongetittelen etter sin far. Hans datter prinsesse Ingrid Alexandra (født 2004) er neste i arverekken til den norske tronen.

Du kan lese mer om kongefamilien på kongehuset.no.

Siden unionsoppløsningen med Sverige i 1905 har Norge hatt tre konger:
Haakon 7. (konge 1905–1957)
Olav 5. (konge 1957–1991)
Harald 5. (konge 1991–d.d.)

Tips til undervisninga

Samanlikn Noreg og heimlandet. Fokuser gjerne på konsekvensar av klima og geografi. Andre stikkord: Jordbruk, byar, transport, næringsvegar, årstider, det sosiale livet, busetjingsmønster

Sjå filmen

Videoen byrjar med klipp som viser den norske naturen i ulike årstider og korleis nordmenn nyttar naturen: eit tog som køyrer over eit snødekt landskap, ein båt på sjøen, ein gard i naturskjønne omgjevnader, høyballar på ei eng, eit einsleg hus i snøen, ein person som går på ski i sola, eit par som går tur langs ei elv og turistar på Preikestolen. Så ser vi klipp frå norsk byliv: eit nabolag i regn, Jernbanetorget trikkestopp, ein T-banestasjon, Bryggen i Bergen og ei rundkøyring i byen.

Framlegg til spørsmål

Kva i filmen er ulikt heimlandet ditt? Kva er likt?
Kva kan den norske naturen gje oss? Korleis kan vi bruke den norske naturen utan å øydeleggje han?
Kva er fordelane med å bu utanfor byane? Kva er ulempene?
Kva er fordelane med å bu i byane? Kva er ulempene?
Kva har du sett og opplevd i Noreg som du tykte var fint? Kva har du sett og opplevd som du tykte var rart?

Meir om monarkiet

Noreg er eit monarki. Eit monarki har ein konge eller ei dronning som statsoverhovud. I Noreg har kongen lita politisk makt, men han har ei formell rolle ved at han held statsråd for regjeringa kvar veke. Han signerer òg alle dei offisielle avgjerdene til regjeringa og lovene som Stortinget har vedteke.
Monarken (kongen eller dronninga) blir ikkje vald av folket gjennom politiske val. Tittelen går i arv frå forelder til barn.
Kongen i Noreg heiter Harald 5. Han er gift med dronning Sonja. Dei har to barn – prinsesse Märtha Louise (fødd 1971) og kronprins Haakon Magnus (fødd 1973). Kronprins Haakon Magnus kjem til å arve kongetittelen etter far sin. Den neste i arverekkja til den norske trona er dottera hans, prinsesse Ingrid Alexandra (fødd 2004).

Du kan lese meir om kongefamilien på kongehuset.no.

Noreg har hatt tre kongar etter at unionen med Sverige blei oppløyst i 1905:
Haakon 7. (konge 1905–1957)
Olav 5. (konge 1957–1991)
Harald 5. (konge 1991–d.d.)

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

gi eksempler på noen av de viktigste historiske hendelsene og prosessene som har dannet grunnlaget for framveksten av demokratiet i Norge  

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Utforsking
Video

ดูวิดีโอ

ข้อเท็จจริงเกี่ยวกับนอร์เวย์

  • นอร์เวย์ปกครองระบบกษัตริย์ พระเจ้าฮารัลด์ทรงเป็นประมุขของรัฐ ตำแหน่งกษัตริย์สืบทอดตามสายเลือด
  • นอร์เวย์มีประชากรเกือบ 5.5 ล้านคน (01.01.2024) ประมาณร้อยละ 75 ของประชากรอาศัยอยู่ตามแนวชายฝั่ง ครึ่งหนึ่งของประชากรอาศัยอยู่ในภาคตะวันออกเฉียงใต้ของนอร์เวย์
  • นอร์เวย์มีภาษาประจำชาติอย่างเป็นทางการสองภาษา นั่นก็คือนอร์เวย์และซามี ภาษานอร์เวย์มีภาษาเขียนสองภาษาคือ Bokmål และ Nynorsk
  • นอร์เวย์มีพื้นที่ 385,178 ตารางกิโลเมตร ประเทศอินเดียมีขนาดใหญ่กว่านอร์เวย์เกือบสิบเท่า
  • นอร์เวย์มีพรมแดนติดกับสวีเดน ฟินแลนด์ และรัสเซีย
  • มีเมืองหลวงชื่อออสโล ออสโลเป็นเมืองที่ใหญ่ที่สุดในนอร์เวย์และมีประชากรประมาณ 700,000 คน (2024)
  • เมืองใหญ่ที่สุดสี่เมืองได้แก่ ออสโล เบอร์เกน ทรอนด์เฮม และสตาวังเงร์
  • Lindesnes เป็นจุดใต้สุดของนอร์เวย์
  • Knivskjelodden ที่แหลมเหนือ (Nordkapp) เป็นจุดเหนือสุดของนอร์เวย์
  • สฟาลบาร์เป็นหมู่เกาะของนอร์เวย์
  • นอร์เวย์แบ่งออกเป็น 15 เขต (เคาน์ตี้)
  • นอร์เวย์แบ่งออกเป็น 356 เขตเทศบาล
Et hvitt og rødt fyrtårn med et hvitt hus ved siden av. I bakgrunnen kan man se havet. Foto
GettyImages ประภาคาร Lindesnes
En stenodde strekker seg ut i havet. Foto
GettyImages จุดเหนือสุดของนอร์เวย์ Knivskjelodden

แหล่งที่มา: ssb.no, fn.no, oslo.kommune.no

ภูมิประเทศ

Noen sauer beiter på et grønt gress foran store fjell. Foto
GettyImages

นอร์เวย์มีพื้นที่เป็นเทือกเขาและป่าไม้มากมาย พื้นที่ป่าและภูเขามากมายยังเป็นถิ่นทุรกันดารและไม่มีผู้คนอาศัยอยู่ มีธารน้ำแข็งในพื้นที่ภูเขาบางแห่งที่หิมะและน้ำแข็งไม่เคยละลาย

ชายฝั่งทะเลที่ทอดยาวของนอร์เวย์มีความยาว 25,148 กิโลเมตร ยาวกว่าระยะทางจากขั้วโลกเหนือถึงขั้วโลกใต้เสียอีก! ธรรมชาติตามแนวชายฝั่งจะแตกต่างกันไปตั้งแต่ใต้จนถึงเหนือ ในหลายพื้นที่ อ่าวเล็กใหญ่และฟยอร์ดตัดลึกเข้าไปในภูมิประเทศ นอกจากนี้ยังมีเกาะประมาณ 50,000 เกาะตามแนวชายฝั่ง แต่มีผู้คนอาศัยอยู่เพียงไม่กี่เกาะเท่านั้น บางเกาะเชื่อมต่อกับแผ่นดินใหญ่ด้วยสะพานหรืออุโมงค์ บางเกาะก็มีบริการเรือข้ามฟาก

การเดินทางภายในนอร์เวย์นั้นค่อนข้างง่าย เรามีเครือข่ายการขนส่งสาธารณะที่พัฒนาแล้ว ท่านสามารถเดินทางได้โดยรถยนต์ รถบัส รถไฟ เรือ หรือเครื่องบิน

En norsk fjord med høye fjell på hver side. Foto
ฟยอร์ดฟยอร์ดที่ยาวที่สุดมีชื่อว่า Sognefjord และมีความยาว 204 กิโลเมตร ส่วนที่ลึกที่สุดมีความลึก 1,308 เมตร
Fjellformasjoner med noen snødekte flekker. Foto
GettyImages เทือกเขา ราวร้อยละ 50 ของพื้นดินประเทศนอร์เวย์คือเทือกเขา ภูเขาที่สูงที่สุดมีชื่อว่า Galdhøpiggen (2,469 เมตรเหนือระดับน้ำทะเล)
Trestammer står tett i tett i en grønn skog. Foto
ป่า นอร์เวย์มีพื้นที่ป่าร้อยละ 37 ของพื้นดินทั้งหมด
En eng med høyballer. Foto
GettyImages นอร์เวย์มีพื้นที่เพาะปลูกเพียงร้อยละ 3 เท่านั้น
En liten innsjø inne i en skog. Bildet er tatt ovenifra. Foto
ทะเลสาบ นอร์เวย์มีทะเลสาบ 450,000 แห่ง มีอยู่สิบแปดแห่งที่มีเนื้อที่รวมกันแล้วกว้างกว่า 50 ตารางกิโลเมตร ทะเลสาบที่ขนาดใหญ่ที่สุดมีชื่อว่า Mjøsa
En bred og kort foss i skogen. Foto
GettyImages แม่น้ำและน้ำตก นอร์เวย์มีแม่น้ำราว 20,000 สาย แม่น้ำสายที่ยาวที่สุดมีชื่อว่า Glomma ซึ่งยาวกว่า 600 กิโลเมตร น้ำตกมีความสำคัญต่อการผลิตไฟฟ้าในนอร์เวย์
Jostedalsbreen. En stor isbre med to menneskegrupper som går på isbreen. Foto
GettyImages ธารน้ำแข็ง ธารน้ำแข็งที่ใหญ่ที่สุดในนอร์เวย์มีชื่อว่า Jostedalsbreen ปกคลุมพื้นที่กว่า 487 ตารางกิโลเมตร น้ำแข็งบางจุดลึกกว่า 600 เมตร ธารน้ำแข็งของนอร์เวย์ละลายมากขึ้นในทุกปี

แหล่งที่มา: SSB

สำรวจภูมิประเทศของนอร์เวย์

ภูมิอากาศ

Bildet er tatt ovenfra. Vi kan se en bilvei som går gjennom en skog. Trærne er snødekte og det er snø på bakken. Foto
GettyImages

นอร์เวย์มีสี่ฤดู: ฤดูหนาว ฤดูใบไม้ผลิ ฤดูร้อน และฤดูใบไม้ร่วง

นอร์เวย์ตั้งอยู่ไกลออกไปทางเหนือ แต่ภูมิอากาศกลับไม่รุนแรงอย่างที่ท่านอาจจะคิด เรื่องนี้เราต้องขอบคุณกระแสน้ำอุ่นกัลฟ์สตรีม กระแสน้ำนี้นำน้ำอุ่นปริมาณมากมาจากทิศใต้ของมหาสมุทรแอตแลนติกขึ้นมายังชายฝั่งของนอร์เวย์ นั่นก็หมายความว่า นอร์เวย์จะมีอุณหภูมิสูงกว่าที่ควรจะเป็นตามเส้นละติจูด

สภาพภูมิอากาศแตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค นอกจากนี้ยังมีความแตกต่างอย่างมากระหว่างสภาพอากาศตามแนวชายฝั่งและในตัวแผ่นดิน ฤดูหนาวจะยาวนาน หนาวเย็น และมืดมิดในภาคเหนือของนอร์เวย์ ฤดูร้อนนั้นสั้น แต่พระอาทิตย์เที่ยงคืนหมายความว่ามีแสงสว่างและน่ารื่นรมย์ ภาคใต้ของนอร์เวย์ในตัวแผ่นดินจะมีหิมะตกจำนวนมาก แต่มีหิมะตกเพียงเล็กน้อยตามแนวชายฝั่ง ภาคใต้และภาคตะวันออกของนอร์เวย์มักจะมีฤดูร้อนที่อบอุ่นและสบาย ฤดูใบไม้ผลิจะมาเร็วในภาคตะวันตกของนอร์เวย์ ฝนตกในภาคตะวันตกมากกว่าภาคตะวันออก ในฤดูใบไม้ร่วงอาจมีพายุตลอดแนวชายฝั่งในภาคตะวันตกของนอร์เวย์ยาวไปทางทิศเหนือ

ในนอร์เวย์ เราจะคิดว่าร้อนถ้าเทอร์โมมิเตอร์แตะ 25 องศาเซลเซียส อุณหภูมิสูงสุดที่เคยบันทึกไว้ในนอร์เวย์คือ 35.6 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นอุณหภูมิของเมืองเนสไบอันทางภาคตะวันออกของนอร์เวย์เมื่อวันที่ 20 มิถุนายน 1970 อุณหภูมิต่ำสุดที่เคยบันทึกไว้ในนอร์เวย์คือติดลบ 51.4 องศาเซลเซียส ซึ่งเป็นอุณหภูมิของเมือง Karasjok ทางภาคเหนือของนอร์เวย์ เมื่อวันที่ 1 มกราคม 1886

termomter med rim. Foto
GettyImages

อภิปรายร่วมกัน

  • เล่าเรื่องของประเทศที่ท่านรู้จักดี: ภูมิอากาศเป็นอย่างไร? คนอาศัยกันอยู่ที่ไหน? ธรรมชาติและภูมิอากาศส่งผลกระทบต่อการใช้ชีวิตของผู้คนอย่างไร?
  • อภิปรายว่าภูมิอากาศจะส่งผลกระทบต่อตลาดแรงงานและพัฒนาการทางสังคมของประเทศได้หรือไม่
  • ภูมิอากาศและอุณหภูมิเป็นอย่างไรในพื้นที่ของนอร์เวย์ที่ท่านอาศัยอยู่?
  • ภูมิอากาศสร้างโอกาสและข้อจำกัดใดบ้างต่อชีวิตในนอร์เวย์?

ยาย: ฝนตกติดต่อกันมาหลายวันแล้ว มันจะตกไปถึงเมื่อไหร่นะ?

แม่: พูดยากค่ะแม่ แต่พยากรณ์อากาศทางวิทยุบอกว่าสภาพอากาศน่าจะดีขึ้นสุดสัปดาห์นี้

ลูกสาว: คุยกันแต่เรื่องสภาพอากาศอย่างเดียวเลยนะคะ!

แม่: ชาวนอร์เวย์ชอบคุยเรื่องสภาพอากาศน่ะ

ทำไมนอร์เวย์ชอบคุยกันเรื่องสภาพอากาศ?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

นอร์เวย์มีภาษาอย่างเป็นทางการที่มีสถานะระดับชาติกี่ภาษา?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

แม่น้ำสายยาวที่สุดในนอร์เวย์มีชื่อว่า?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

อุณหภูมิต่ำที่สุดที่เคยวัดได้ในนอร์เวย์คือ?

เลือกข้อถูกหรือผิด

อ่านข้อความต่อไปนี้ ข้อใดถูกต้อง? ข้อใดผิด?

ประมุขแห่งรัฐของนอร์เวย์คือพระราชา Haakon
มีคน 5.5 ล้านคนอาศัยอยู่ในนอร์เวย์
นอร์เวย์มีพรมแดนติดกับสวีเดน ฟินแลนด์ และเดนมาร์ก
ออสโลมีประชากรราวเจ็ดแสนคน
นอร์เวย์แบ่งออกเป็น 15 เขต (เคาน์ตี้)

เลือกข้อถูกหรือผิด

อ่านข้อความต่อไปนี้ ข้อใดถูกต้อง? ข้อใดผิด?

สฟาลบาร์เป็นหมู่เกาะของนอร์เวย์
นอร์เวย์มีเครือข่ายขนส่งสาธารณะที่ค่อนข้างจะพัฒนาแล้ว
ราวร้อยละห้าสิบของพื้นดินของนอร์เวย์เป็นเทือกเขาและที่ราบสูง
นอร์เวย์มีทะเลสาบราว 450 แห่ง
นอร์เวย์มีสามฤดู: ฤดูหนาว ฤดูร้อน และฤดูใบไม้ผลิ

เลือกภาพที่ถูกต้อง

ภาพใดเป็นภาพฤดูใบไม้ร่วง?