Thiên nhiên và các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Videoen består av 20 klipp. Det første klippet viser en foss i en skog. Deretter vises ni klipp av hvordan naturen beriker Norge som nasjon: vi bruker vann til vannkraft, vind til vindkraft, vi fisker fisk og henter ut olje på oljeplattformer. De resterende ti klippene viser eksempler på hvordan naturen beriker livene våre: vi kan padle kajakk på vannet, sykle sykkeltur i fjellet, plukke sopp i skogen og gå tur med hunden ved et vakkert vann.

Forslag til spørsmål

Hvordan bruker du naturen i Norge? Hvordan brukte du naturen i hjemlandet ditt?
Hva er forskjellen på naturen i Norge og naturen i hjemlandet ditt?
Hvilke naturressurser har Norge? Hvilke naturressurser har hjemlandet ditt?
Hva synes du er viktig å tenke over når vi bruker naturen?
Hva liker du med å være i naturen? Hva liker du ikke?

Snakk sammen

Læreren må kjenne til naturressurser og bruken av disse i deltakernes hjemland.

Bruk av naturen er ulik fra land til land og fra kultur til kultur. Snakk gjerne om hvordan deltakerne er vant til å bruke naturen. Er det vanlig å gå på tur? Hvorfor? Hvorfor ikke? Snakk også om nordmenns forhold til naturen og hvor vanlig det er å gå tur på fritiden. Snakk gjerne om ordspråket «Det finnes ikke dårlig vær, bare dårlige klær.» Er alle enige i dette?

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Videoen er sett saman av 20 klipp. Det første klippet viser ein foss i ein skog. Så kjem ni klipp som viser korleis naturen gjer Noreg til ein rikare nasjon: vi brukar vatn til vasskraft, vind til vindkraft, vi fiskar, og vi utvinn olje på oljeplattformer. Dei siste ti klippa viser døme på korleis naturen gjer liva våre rikare: vi kan padle kajakk på vatnet, sykle på tur i fjellet, plukke sopp i skogen og gå ein tur med hunden ved eit vakkert vatn.

Framlegg til spørsmål

Korleis brukar du naturen i Noreg? Korleis brukte du naturen i heimlandet ditt?
Kva er skilnaden på naturen i Noreg og naturen i heimlandet ditt? Kva for naturressursar har Noreg?
Kva for naturressursar har heimlandet ditt? Kva synest du er viktig å tenkje over når vi brukar naturen?
Kva likar du med å vere i naturen? Kva likar du ikkje?

Snakk saman

Læraren må kjenne til kva naturressursar deltakarane sine heimland har og korleis desse ressursane blir brukte.

Det varierer frå land til land og frå kultur til kultur korleis ein brukar naturen. Snakk gjerne om korleis deltakarane er vane med å bruke naturen. Er det vanleg å gå på tur? Kvifor? Kvifor ikkje? Snakk òg om nordmenn sitt forhold til naturen og kor vanleg det er å gå tur i fritida. Snakk gjerne om ordspråket «Det finst ikkje dårleg vêr, berre dårlege klede.» Er alle samde i dette?

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

bruke kunnskap om hvilke konsekvenser bruk og misbruk av ressurser har for et bærekraftig miljø og samfunn

Kjerneelement

Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Video

Xem phim

Thiên nhiên và các nguồn tài nguyên thiên nhiên

Et vannkraftverk. En stor demning ved en bred foss. Foto
GettyImages

Trong thế kỷ gần đây, Na Uy đã trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất trên thế giới. Nền tảng cho sự giàu có này là những nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú và cách người dân Na Uy đã học để sử dụng chúng. Các nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Na Uy trước hết là cá, rừng và dầu mỏ. Ngoài ra, có nhiều nước ở các con sông và thác nước được dùng để tạo ra điện năng. Trong những năm gần đây, người ta cũng đã bắt đầu sản xuất điện lực bằng cách dùng cánh quạt gió.

Dầu mỏ được phát hiện đầu tiên tại Na Uy ở Bắc Hải vào cuối thập niên 1960. Dầu đã có tầm quan trọng lớn đối với nền kinh tế Na Uy.

Na Uy xuất khẩu nhiều hàng hóa dựa vào các nguồn tài nguyên thiên nhiên. Một mặt hàng xuất khẩu chính là các kim loại, đặc biệt là nhôm. Ngành công nghiệp luyện kim đòi hỏi nhiều điện năng, và thủy điện đã khiến việc sản xuất số lượng lớn các kim loại trở nên khả thi. Cá cũng là một nguồn tài nguyên thiên nhiên quan trọng ở Na Uy. Na Uy xuất khẩu cá sang nhiều nước, và việc xuất khẩu gia tăng dần từ năm này qua năm khác. Có nhiều rừng ở Na Uy. Một số gỗ được chế biến thêm. Trong đó gỗ được dùng để làm giấy và vật liệu xây dựng. Một số gỗ cũng được xuất khẩu.

GettyImages
GettyImages

Thiên nhiên và cuộc sống ngoài trời

Thiên nhiên tự nó cũng là một nguồn tài nguyên. Du khách đến từ khắp nơi trên thế giới để chiêm ngưỡng các vịnh hẹp và mặt trời nửa đêm. Nhiều người sống ở Na Uy thích thư giãn và thu thập thêm năng lực ở ngoài thiên nhiên. Bất kể chúng ta sống ở đâu tại Na Uy, chúng ta đều gần gũi với thiên nhiên, và mọi người đều có thể đi đến nơi mình muốn. Điều này được gọi là quyền sử dụng thiên nhiên công cộng. Ở vùng thiên nhiên (bãi biển, đầm lầy, rừng và núi), chúng ta có thể đi lại khắp nơi bằng cách đi bộ và trượt tuyết và tìm chỗ nghỉ ngơi ở bất cứ đâu. Chúng ta có thể ngủ qua đêm ngoài trời hoặc dựng lều, nhưng không được cách nhà ở hoặc nhà nghỉ dưới 150 mét. Nếu muốn ở cùng một nơi nhiều hơn hai ngày, cần phải xin phép chủ đất.

Khi dùng quyền sử dụng thiên nhiên công cộng, chúng ta cũng có các bổn phận. Chúng ta không được làm hại động vật hoặc thiên nhiên. Chúng ta phải tự dọn dẹp sau đó và không để lại rác rến. Chúng ta cũng phải cẩn thận về việc đốt lửa. Cấm đốt lửa trong rừng hoặc gần rừng trong khoảng thời gian từ ngày 15.04 đến ngày 15.09. Chúng ta có thể sử dụng vỉ nướng dùng một lần, nhưng phải cẩn thận.

Ở hầu hết các nơi, chúng ta có thể hái dâu, nấm và hoa. Nhiều người Na Uy đi câu cá hoặc đi săn khi rảnh rỗi. Để câu cá ở sông và hồ, thông thường bạn phải mua thẻ câu cá.

En elg står på en gresslette ved skogen og ser mot kamera. Foto
Utstrakt hånd med blåbær og molte. Foto
Kajakker og telt ved en fjord. Foto
Far og sønn fisker. Foto
GettyImages

Cùng thảo luận

  • Ở nước bạn có những nguồn tài nguyên thiên nhiên nào, và chúng được sử dụng ra sao?
  • Thảo luận về ưu và nhược điểm của việc sản xuất dầu và năng lượng gió.
  • Thảo luận về quyền sử dụng thiên nhiên công cộng. Có những luật lệ nào tương tự ở các nước mà bạn biết đến không?
VIndmøller og bølger ved kysten. Foto.
GettyImages

Chọn câu trả lời đúng

Na Uy xuất khẩu loại hàng nào nhiều?

Chọn câu trả lời đúng

Ta gọi quyền đi đến nơi mình muốn trong thiên nhiên là gì?

Chọn câu trả lời đúng

Người ta có những bổn phận nào khi đi lại trong thiên nhiên?

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Trong thế kỷ gần đây, Na Uy đã trở thành một trong những quốc gia giàu có nhất trên thế giới.
Các nguồn tài nguyên thiên nhiên ở Na Uy trước hết là rêu, rong biển và than đá.
Ở Na Uy, có rất nhiều nước ở sông và thác nước có thể được dùng để tạo ra điện năng.
Trong những năm gần đây, Na Uy đã sản xuất điện năng bằng cánh quạt gió.
Na Uy nhập khẩu nhiều cá và nhôm.

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Nhiều du khách đến Na Uy muốn chiêm ngưỡng các vịnh hẹp và mặt trời nửa đêm.
Thông thường là người ta phải đi đường xa để đến với thiên nhiên khi sống ở Na Uy.
Bãi biển, đầm lầy, rừng và núi được gọi là vùng thiên nhiên.
Chúng ta không được dựng lều cách nhà ở hoặc nhà nghỉ dưới 150 mét.
Cấm đốt lửa trong rừng vào thời gian từ ngày 15.04 đến ngày 15.09.

Nhấn vào hình này

Nhấn vào đúng chỗ trong hình này. Chúng ta không thể làm gì trong rừng hoặc gần rừng vào thời gian từ ngày 15.04 đến ngày 15.09?

choice-image