دمكراسی در نروژ

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Utforsk den interaktive illustrasjonen av maktfordelingsprinsippet.

Se filmen

Videoen består av 14 klipp. Det første klippet viser et digitalt kart over Norge, før vi ser slottet og Stortinget. Deretter vises et klipp fra en juridisk avtale som inngås, og vi ser et klipp med flagg fra forskjellige nasjoner i verden, før vi ser et nytt klipp av Stortinget. De neste åtte klippene viser eksempler på velferdsstaten og hva politikerne jobber for: skoler, sykehus, vannkraft og veier.

Forslag til spørsmål

Hva mener du Norge burde bruke mer penger på? Hva mener du Norge burde bruke mindre penger på?
Hva er positivt med at skoler og sykehus er gratis? Finnes det noe negativt?
Hvem burde bestemme hva man lærer om på skolen? Hva bør de som bestemmer tenke på?

Snakk sammen

Folket velger politikere som bestemmer ting som igjen påvirker hverdagen til folket. Hvilke partier flertallet stemmer på, får betydning for politikken i Norge og dermed folks hverdag.

Vi er alle med på å påvirke små og store saker både lokalt og nasjonalt gjennom stemmene våre. Alt er politikk: barnehagepriser, ordninger hos Nav, skatter og avgifter osv.

Tips til undervisninga

Utforsk den interaktive illustrasjonen av maktfordelingsprinsippet.

Sjå filmen

Videoen er sett saman av 14 klipp. Det første klippet viser eit digitalt kart over Noreg, før vi ser Slottet og Stortinget. Deretter ser vi inngåing av ein juridisk avtale og flagg frå forskjellige nasjonar i verda, før vi ser eit nytt klipp av Stortinget. Dei neste åtte klippa viser døme på velferdsstaten og kva politikarane jobbar for: skular, sjukehus, vasskraft og vegar.

Framlegg til spørsmål

Kva meiner du Noreg burde bruke meir pengar på? Kva meiner du Noreg burde bruke mindre pengar på?
Kva er positivt med at skular og sjukehus er gratis? Finst det noko negativt?
Kven burde bestemme kva ein lærer om på skulen? Kva bør dei som bestemmer tenkje på?

Snakk saman

Folket vel politikarar som avgjer ulike ting, og desse avgjerdene påverkar så kvardagen til folket. Kva for parti fleirtalet stemmer på, har mykje å seie for politikken i Noreg og såleis for folk sin kvardag.

Vi er alle med på å påverke store og små saker, både på det lokale og det nasjonale nivået, gjennom stemmene våre. Alt er politikk: barnehageprisar, ordningane til Nav, skattar og avgifter osv.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Digitale ferdigheter
Muntlige ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

gi eksempler på hvordan demokratiet i Norge fungerer, knyttet til de tre statsmaktene og prinsippet om maktfordeling, politiske partier og valgordningen

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Utforsking
Video

این فیلم را ببینید

دمكراسی در نروژ

Oslo sett i fugleperspektiv. Bildet er tatt fra luften over vannet ved Oslo Rådhus. På bildet kan vi se tusenvis av tusenvis av boliger og bygg i Oslo. Foto
GettyImages

دولت، استانداریها و شهرداریها

  • در نروژ ١۵ استان و٣۵۶ شهر وجود دارد (1.1.2024).
  • استانها و شهرها هم مناطق جغرافیایی هستند و هم واحدهای اداری سیاسی.
  • هم استانداریها و هم شهرداریها در تعدادی از موارد استقلال دارند، با وجود اینكه‌ دولت بسیاری از تصمیم ها را می گیرد.
  • دولت چهارچوبی را برای استانداریها و شهرداریها تعیین می کند.
  • ایالت در سراسر کشور تصمیم می گیرد، در حالی که استانداریها و شهرداریها فقط به صورت محلی تصمیم می گیرند.

برخی از حوزه‌های‌ مسئولیت دولت عبارتند از

  • سیاست خارجه‌
  • بیمارستانها
  • قوانین
  • برنامه ‌های درسی مدارس

برخی از حوزه‌های مسئولیت استانداریها عبارتند از

  • آموزش دبیرستان
  • جاده‌های استانی
En sykehuskorridor. En mann i sykepleieruniform går med ryggen mot kameraet. Han triller en tom sykehusseng. To personer i sykepleieruniform går mot kamera og snakker sammen. Foto
En bil i fart kjører på en vei. Langs veien er det autovern. I bakgrunnen kan vi se natur og et vann. Foto
GettyImages

برخی از حوزه‌های‌ مسئولیت شهرداریها عبارتند از

  • مدارس ابتدایی و راهنمایی
  • مهد كودكها
  • مراقبت از سالمندان
  • جمع آوری و دفع زباله‌، آب و فاضلاب
  • راههای سطح شهری
Elever i klasserom som rekker opp hånda. Foto
Hjemmehjelper og eldre kvinne. Foto
GettyImages

مدیریت سیاسی و اداری

دولت، استانداریها و شهرداریها توسط سیاستمداران منتخب مردم اداره‌ می شوند. این بدان معنی است که سیاستمداران در مورد موضوعات مختلف بحث می کنند و تصمیم می گیرند که کدام سیاست در كدام یك از حوزه های مختلف اعمال شود. اما این بوروکرات ها - یعنی کارمندان دولت، استانداریها و شهرداری ها - هستند که این سیاست را اجرا می کنند.

نمونه‌ها:

  • سیاستمداران برنامه های درسی را برای مدارس اتخاذ می کنند. معلمان بر اساس این برنامه‌ ها تدریس می کنند.
  • سیاستمداران قوانین پرداخت کمکهای اجتماعی را تصویب می کنند. کارکنان اداره‌ «ناو» [اداره‌ كار و خدمات رفاهی نروژ] باید این قوانین را پیروی کنند.

ستورتینگه‌ [مجلس]

مجلس ملی قانونگذاری نروژ، ستورتینگه‌ نامیده‌ می شود. ستورتینگه‌ ١٦٩ نماینده‌ دارد كه‌ از طرف مردم، هر بار برای مدت چهار سال انتخاب می شوند. نمایندگان ستورتینگه‌ احزاب مختلف سیاسی را نمایندگی می كنند. ستورتینگه‌ بالاترین قدرت كشور در نروژ است.

مهمترین وظایف ستورتینگه‌ عبارتند از

  • تصویب قوانین جدید و تغییر قوانین قدیمی
  • تصویب بودجه سالانه‌ دولت
  • کنترل و مراقبت از دولت و اداره‌های دولتی
  • مسائل سیاسی و پروژه های بزرگ را به‌ بحث گذاشتن

دموکراسی در نروژ باز است. هر کسی که بخواهد، می تواند در ستورتینگه‌ حضور پیدا كند و صحبتهای سیاستمداران را در مورد مسائل مختلف بشنود. با این حال، مردم حق صحبت یا اظهار نظر در مورد موضوعات مورد بحث‌ در ستورتینگه‌ را ندارند. بسیاری از مباحث جهت اظهار نظر در دسترس عموم گذاشته‌ می شوند. آن وقت جوامع علمی و مردم عادی می توانند نظرات خود را بیان کنند.

Bilde av Stortinget. Bygget består av et stort, rundt bygg med fløyer på begge sider. Foran ligger en åpen plass som heter Eidsvolls plass. Foto
GettyImages ستورتینگه‌ [مجلس]
Stortingssalen med representantene. Foto.
Morten Brakestad/Stortinget

دولت

پس از انتخابات ستورتینگه‌، یک یا چند حزب دولت جدید تشکیل می دهند. دولت متشکل از وزرا (رئیس سیاسی هر وزارتخانه) و نخست وزیر است. یکی از وظایف دولت پیشنهاد قوانین جدید و اصلاحات قوانین است، اما ستورتینگه‌ قوانین و اصلاحات در قوانین را تصویب می کند. دولت باید اطمینان دهد که امور اتخاذ شده در ستورتینگه‌ در عمل اجرا می شوند. دولت همچنین هر سال پیشنهاد برای بودجه سالانه‌ دولت را ارائه می کند.

وزیر

kongen, kronprinsen og regjeringen i statsråd. Foto
Håkon Mosvold Larsen/NTB

هر روز جمعه دولت با شاه جلسه دارد. در این جلسه‌، وزرا امور مختلف سیاسی را به اطلاع شاه می رسانند. به این جلسات، جلسات وزرا می گویند. پادشاه قدرت سیاسی کمی دارد، اما به‌ هر حال این جلسات مهم هستند.

اصل تقسیم قدرت

اصل تقسیم قدرت، قدرت را بین سه مقام مستقل تقسیم می‌کند:

  • یک مقام قانونگذاری - ستورتینگه‌ - که قوانین را تصویب می کند.
  • یک مقام اجرایی - دولت - که قوانین را پیشنهاد می کند و پیگیر خواهد بود كه‌ این قوانین اجرا و به‌ طور كامل عمل خواهند شد.
  • یک مقام قضایی - دادگاه ها - که در پرونده های دادگاه طبق قوانین تصویب شده توسط ستورتینگه‌ قضاوت می کند.

وقتی قدرت بین این سه مقام تقسیم می شود، هیچ یک از آنها به تنهایی قدرت بیش از حد نخواهند داشت. به این ترتیب دموکراسی حفظ می شود.

با هم صحبت كنید

  • در مورد نهادهای حاکم در کشورهایی که شما می ‌شناسید، صحبت کنید.
  • در مورد چگونگی تقسیم قدرت در نروژ بحث کنید.
  • در مورد وظایف دولت، استانداریها و شهرداریها در یک جامعه رفاه بحث کنید.
  • چگونه شما می توانید در جامعه ‌ای که در آن زندگی می کنید، تأثیرگذار باشید؟
  • آیا فکر می کنید تأثیرگذاری بر مسائل محلی آسان تر از مسائل كشوری است؟ چرا یا چرا نه؟
Folk som demonstrerer og roper slagord. Foto.
GettyImages

جواب درست را انتخاب کنید

کدام یک از گزینه‌های زیر حوزه مسئولیت دولت است؟

جواب درست را انتخاب کنید

نام مجلس ملی نروژ چیست؟

جواب درست را انتخاب کنید

وزیر چیست؟

درست یا غلط را انتخاب كنید

این اظهارات را بخوانید. كدام درست است؟ كدام غلط است؟

هر کسی که بخواهد، می تواند در ستورتینگه‌ حضور پیدا كند و صحبتهای سیاستمداران را در مورد مسائل مختلف بشنود.
ستورتینگه‌ در پرونده های حقوقی، قضاوت می کند و یك مرجع قضایی است.
اصل تقسیم قدرت این است كه‌ قدرت بین سه مرجع مستقل تقسیم می‌شود، به‌ صورتیكه‌ هیچ كدام به‌ تنهایی قدرت بیش از حد در اختیار نگیرند.
هر روزِ جمعه دولت با شاه جلسه دارد.
شاه هر سال پیشنهاد بودجه‌ سالانه‌ دولت را ارائه‌ می كند.

درست یا غلط را انتخاب كنید

این اظهارات را بخوانید. كدام درست است؟ كدام غلط است؟

تصویب بودجه سالانه‌ دولت یکی از مهمترین وظایف ستورتینگه‌ است.
در ستورتینگه‌، ١٦٩ نماینده كرسی دارند که هر بار به مدت هشت سال نمایندگی می کنند.
حكومت، استانداریها و شهرداریها توسط سیاستمداران منتخب مردم اداره می شوند.
١٦ استان در نروژ وجود دارند.
استانها و شهرها هم مناطق جغرافیایی هستند و هم واحدهای اداری سیاسی.