د ځوانانو/لویانو زده کړه

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Det er godt mulig at du som lærer her vil få spørsmål om den enkelte deltakers situasjon. Det har du ikke mulighet eller anledning til å bruke tid på i undervisningen. Hvis du vet hvor deltakerne dine kan få råd og veiledning om akkurat sin situasjon, kan du henvise dem videre.

Snakk sammen

Kanskje noen deltakere opplever at det som veldig fremmed og «uverdig» å lære/gå på skole som voksen? I Norge er det vanlig å bygge på kompetansen gjennom hele yrkeslivet. Mange tar hele utdanninger som voksen eller videreutdanning/etterutdanning for å heve kompetansen sin mens man er i jobb. Dette skyldes både at arbeidslivet er i endring og at mennesker endrer seg i løpet av livet.

Tips til undervisninga

Det er godt mogleg at du som lærar her vil få spørsmål om situasjonen til einskilddeltakarar. Du har ikkje tid eller høve til å bruke undervisningstida på dette. Dersom du veit kvar deltakarane dine kan få råd og rettleiing om situasjonen sin, kan du vise dei vidare.

Snakk saman

Kanskje nokre av deltakarane opplever det som veldig framandt og «uverdig» å skulle lære/gå på skule som vaksen? I Noreg er det vanleg å byggje på kompetansen sin gjennom heile yrkeslivet. Mange tek heile utdanningar som vaksne eller tek vidare- og etterutdanning for å heve kompetansen sin medan dei er i jobb. Dette skuldast både at arbeidslivet er i endring og at menneske endrar seg i løpet av livet.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Digitale ferdigheter
Muntlige ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

gi eksempler på barn, unge og voksnes rettigheter, plikter og muligheter i det norske utdanningssystemet, og hvordan utdanning kan finansieres

Kjerneelement

Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet

د ځوانانو/لویانو زده کړه

Hånd som skriver. Skrivebord sett ovenfra med liten plante, laptop og notatblokk. Foto.
AdobeStock

ټولنه په ثابت ډول د بدلون په حالت کې ده. نوې ټکنالوژي د کار په بازار باندې اغېز لري. کارکوونکي باید ځان اپډېټ وساتي او نوي مهارتونه زده کړي. ځوانان کولای شي نوې زده کړې ترسره کړي، او یا د لومړني او ټیټې کچې متوسطه ښوونځيو د مضمونونو مهارتونه پیاوړي کړي ترڅو در کارموندنې لپاره نوې تقاضاوې پوره کړي. ګڼ شمېر زده کوونکي د خپل کار سره موازي، د ښوونځي له سطحې نورې لوړې زده کړې ترسره کوي. موږ د ژوند په اوږدو کې مختلف شیان زده کوو، دې ته عمري زده کړه وایي.

د لویانو لپاره د چمتووالي او لوړې ثانوي زده کړې

لویان حق لري چې د لویانو لپاره د چمتووالي زده کړې (FOV) ترلاسه کړي که چيرې دوی مخکې ابتدايي زده کړې نه وي بشپړې کړي. د لویانو لپاره د چمتووالي زده کړه له لګښت څخه وړیا ده. ښاروالي د دې زده کړو د چمتو کولو ذمه واري لري.

25 کلن یا له هغه څخه لوی ځوانان کولای شي چې د لوړې کچې متوسطه ښوونځیو د نه بشپړولو په صورت کې په دې ښوونځیو کې ګډون وکړي. د لوړې کچې متوسطه ښوونځيو د پیلولو لپاره تاسې باید په ناروې یا کوم بل هېواد کې لومړني او د ټيټې کچې متوسطه ښوونځي بشپړ کړي وي. د ناحیې چارواکي د زده کړې په هکله مسؤل دي.

که څه هم ښوونځي وړیا دي، زده کوونکي د ژوند کولو لپاره پیسو ته اړتیا لري. دوی کولای شي چې د خپلو زده کړو په جریان کې سکالرشیپونو واخلي او/یا د زده کړو له دولتي قرضې څخه پیسې قرض کړي.

په بهر کې د زده کړو تشخیص

که چېرې تاسې له بهر څخه لاسته راوړنې لرئ، تاسې کولای شئ چې په ناروې کې د هغه د تشخیص لپاره اپلای وکړئ. دا د HK-dir له طریقه ترسره کېږي. روغتیایي کارکوونکي کولای شي د روغتیا له ریاست څخه د جواز غوښتنه وکړي.

د خپلو انتخابونو او نورو معلوماتو د لاسته راوړلو لپاره د ښوونځي له مشاور او یا د مهاجرینو له مشاورینو سره خبرې وکړئ.

د موجوده لیاقت ارزونه

موږ کولای شي چې د زده کړې او تجربې دواړو له لارې نوي مهارتونه زده کړو. د تصدیق پاڼو د چمتو کولو له لارې د خپلو وړتیاوو او مهارتونو ثابتول کېدای شي د هغو ځوانانو لپاره سخت وي چې نوي ناروې ته راغلي دي. د دې پر ځای به د دوی د موجوده زده کړو او تجربو ارزونه وشي. دا په دې مانا ده چې د هغوی د هر فرد مهارتونه به د ځینو مشروطو معیارونو له مخې و ارزول شي. د ارزونې پایلې به تعین کړي چې آیا فرد په لنډمهاله کورسونو کې ونډه واخلي، د زده کړې په نورو پروګرامونو کې نوملیکنه وکړي، د زده کړو له پروګرامونه څخه معاف شي، نوې دنده ترلاسه کړي او یا نورې پیسې تحویل کړي. دا ارزونې د لومړنیو او ټیټې کچې متوسطه ښوونځيو، شغلي زده کړو او لوړو زده کړو لپاره شونې دي.

یو بل سره مباحثه وکړئ

  • څه فکر کوئ چې د عمري زده کړې مفهوم څه شی دی؟
  • دا چې ټولنیز پرمختګ په افرادو څه اغېزه کوي، بحث برې وکړئ
Hånd som skriver, nærbilde. Foto.
AdobeStock
Ung gutt sitter foran laptop sammen med eldre mann. Foto.
AdobeStock

سم ځواب انتخاب کړئ

ځوانان څه وخت د لومړنیو او ټیټې کچې متوسطه ښوونځيو په شرایطو برابرېږي؟

سم ځواب انتخاب کړئ

څوک د ځوانانو لپاره د لومړنيو او د ټيټې کچې متوسطه ښوونځیو د چمتو کولو مسؤلیت لري؟

سم ځواب انتخاب کړئ

25 کلن یا له هغه څخه لوی ځوانان کولای شي چې د لوړې کچې متوسطه ښوونځیو د نه بشپړولو په صورت کې په دې ښوونځیو کې ګډون وکړي. د دې حق د ترلاسه کولو لپاره، تاسې باید څه ډول تعلیمي فعالیتونه ترسره کړې وي؟

صحیح او غلط انتخاب کړئ

جملې ولولئ. کومې صحیح او کومې غلطې دي؟

هغه لويان چې ابتدايي زده کړې يې نه وي بشپړې کړي هیڅ حقونه نلري.
د دولتي ښوونځیو په سیستم کې، په لوړې کچې متوسطه ښوونځیو کې زده کړه وړیا ده.
د یو ځوان په توګه د زده کړې لاسته راوړل غیر معمول دي.
ګڼ شمېر زده کوونکي د ښوونځي د زده کړو په جریان کې سکالرشیپونه ترلاسه کوي او/یا د زده کړې له دولتي قرضې څخه پیسې قرض اخلي.
د ناحیې/ولسوالۍ چارواکي د لوړې کچې متوسطه ښوونځیو په هکله مسؤل دي.

صحیح او غلط انتخاب کړئ

جملې ولولئ. کومې صحیح او کومې غلطې دي؟

د لوړې کچې خصوصي متوسطه ښوونځي موجود دي. دا ښوونځي وړیا دي.
د نورو هېوادنو زده کړې په ناروې که نه تايیدېږي.
روغتیایي کارکوونکي کولای شي چې د روغتیا له ریاست څخه د جواز غوښتنه وکړي.
موجوده لیاقت هغه دی چې ثابتول یې ستونزمن وي.
موږ د ژوند په اوږدو کې مختلف شیان زده کوو، دې ته عمري زده کړه وایي.