Trường trung học và trường cao đẳng, đại học

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Videoen består av 14 klipp som viser aktiviteter og hendelser på videregående skole og universitet/høyskole. Først ser vi ulike arbeidsmåter som blir brukt på videregående: klasseromsundervisning, gruppearbeid, jobbe sammen to og to og plenumsdiskusjon. Så ser vi klipp fra yrkesfaglig utdanning, fra en kjemilab og fra en kunsttime. I den siste delen av filmen ser vi klipp fra universitetet/høyskole: selvstendig arbeid på biblioteket, kollokviegruppe og en forelesning.

Forslag til spørsmål

Hva kan man lære av å gå på videregående, utover det faglige?
Synes du videregående burde vært obligatorisk, slik som grunnskolen er? Hvorfor? Hvorfor ikke?
Hva er det viktig at elevene lærer seg på videregående? Hvilke fag synes du alle videregående skoler burde ha?

Hva kan man lære av å studere, utover det faglige?
Noen ganger får studentene karakterer på skriftlige eller muntlige eksamener. Andre ganger får studenter karakter på gruppeoppgaver eller individuelle oppgaver. Hva mener du er den beste måten å vurdere studentene på? Hvorfor?

Snakk sammen

Samfunnet I Norge blir mer og mer spesialisert, og teknologiske løsninger tar over manuelle arbeidsoppgaver. Dessuten blir de fleste forbruksvarene vi kjøper i Norge, produsert i andre land. Arbeidsplassene som finnes i Norge, krever derfor en annen type kompetanse enn tidligere. Videregående skole er regnet som nødvendig for å lykkes i arbeidslivet.

De viktigste næringsveiene i Norge nå og i nær fremtid er trolig innenfor tjenesteytende næringer, handel og teknologi. Dette er næringsveier som krever spesiell fagkunnskap og kompetanse. Hva betyr det for deltakerne i gruppa?

Snakk gjerne om Lånekassens betydning for at alle skal ha mulighet til å ta en høyere utdanning. Snakk om lån generelt. Er det et problem for noen av deltakerne å betale renter ut fra religiøs eller kulturell bakgrunn? Hvordan håndtere dette i et vestlig samfunn? Snakk også om forskjellen på lån og stipend.

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Videoen inneheld 14 klipp som viser aktivitetar og hendingar frå den vidaregåande skulen og universitet/høgskular. Først ser vi ulike arbeidsmåtar som blir brukte på vidaregåande: klasseromsundervisning, gruppearbeid, jobbe saman i par og plenumsdiskusjon. Så ser vi klipp frå yrkesfagleg utdanning, frå ein kjemilab og frå ein kunsttime. I den siste delen av filmen ser vi klipp frå universitet/høgskule: sjølvstendig arbeid på biblioteket, kollokviegruppe og ei førelesing.

Framlegg til spørsmål

Utanom det faglege, kva kan ein lære av å gå på vidaregåande?
Synest du at vidaregåande burde vore obligatorisk slik grunnskulen er? Kvifor? Kvifor ikkje?
Kva er det viktig at elevane lærer seg på vidaregåande? Kva for fag tykkjer du at alle vidaregåande skular burde ha?

Utanom det faglege, kva kan ein lære av å studere?
Nokre gonger får studentane karakterar på skriftlege eller munnlege eksamenar. Andre gonger får studentane karakter på gruppeoppgåver eller individuelle oppgåver. Kva meiner du er den beste måten å vurdere studentane på? Kvifor?

Snakk saman

Det norske samfunnet blir meir og meir spesialisert, og teknologiske løysingar tek over manuelle arbeidsoppgåver. Dessutan blir dei fleste forbruksvarene vi kjøper i Noreg, produserte i andre land. Arbeidsplassane som finst i Noreg, krev difor ein annan type kompetanse enn før. Vidaregåande utdanning er rekna for naudsynt for å lukkast i arbeidslivet.

Truleg vil dei viktigaste næringsvegane i Noreg no og i den nære framtida vere innanfor tenesteytande næringar, handel og teknologi. Desse næringsvegane krev spesiell fagkunnskap og kompetanse. Kva har dette å seie for deltakarane i gruppa?

Snakk gjerne om kor viktig Lånekassen er for at det skal vere mogleg for alle å ta høgare utdanning. Snakk om lån generelt. Er det deltakarar i gruppa som ut frå religiøs eller kulturell bakgrunn har eit problem med å betale renter? Korleis kan ein handtere dette i eit vestleg samfunn? Snakk òg om skilnaden mellom lån og stipend.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Digitale ferdigheter
Muntlige ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

samtale om sentrale verdier som det norske skole- og utdanningssystemet bygger på, og hva som forventes av foreldre i samarbeidet mellom skole og hjem
gi eksempler på barn, unge og voksnes rettigheter, plikter og muligheter i det norske utdanningssystemet, og hvordan utdanning kan finansieres
gi eksempler på hva skattefinansiert velferd innebærer

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse
Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Utforsking
Video

Xem phim

Trường trung học phổ thông/ trường nghề

Trong hầu hết các ngành nghề, cần phải có trình độ học vấn từ bậc trung học hoặc trường cao đẳng, đại học. Vì thế, đại đa số chọn tiếp tục học thêm sau bậc trung học cơ sở.

  • Học sinh trong độ tuổi từ 16 đến 25 được quyền học bậc trung học.
  • Các trường trung học công lập đều miễn phí.
  • Học sinh phải lựa chọn giữa ngành học chuẩn bị và các ngành dạy nghề.
  • Học sinh phải nộp đơn vào trường trung học phổ thông/ trường nghề trước ngày 01.03 và nộp đơn trực tuyến.
  • Các điểm từ lớp 10 sẽ quyết định học sinh được bắt đầu tại trường trung học phổ thông/ trường nghề nào.
  • Có một số trường trung học tư thục. Tại một trường tư thục, bạn phải trả một khoản tiền tự trả.

Ngành dạy nghề: Học sinh được đào tạo thực hành, và nhận được chứng chỉ khi chương trình học kết thúc. Thí dụ về đào tạo thực hành là thợ mộc, thợ làm tóc, nhân viên y tế và thợ máy xe hơi.

Ngành học chuẩn bị: Học sinh được đào tạo về lý thuyết. Học sinh nhận được bằng tốt nghiệp từ chương trình học chuẩn bị có thể xin được tuyển chọn vào bậc đại học và trường cao đẳng.

En ung kvinne i rørleggeruniform og med skiftenøkkel i hånda står ved et rørsystem og skrur. Bildet illustrerer en elev som går yrkesfaglig utdanning. Foto
GettyImages
Elever sitter i et klasserom og har gruppearbeid. De har PC-er og skriveblokker. Bildet illustrerer elever som går studiespesialiserende studieretning. Foto
GettyImages

Nguồn: Cục thống kê trung ương (SSB)

Cao đẳng và đại học

GettyImages

Một xã hội phúc lợi hiện đại phụ thuộc vào nhiều người có việc làm, công nghệ, sản xuất và sự sáng tạo đổi mới ở mức độ cao. Do đó Na Uy cần một dân số có trình độ học vấn cao. Chính quyền hỗ trợ điều này, một trong những cách là cung ứng một chương trình giáo dục bình đẳng cho tất cả mọi người.

Khoảng 35% tổng số người trưởng thành ở Na Uy có trình độ học vấn bậc cao đẳng đại học. Ngày càng có nhiều người trẻ theo học bậc cao đẳng đại học, và trình độ học vấn ở Na Uy không ngừng gia tăng. Khoảng 60% sinh viên ngày nay là phụ nữ, và phụ nữ có trình độ học vấn cao hơn nam giới một chút. Những người sinh ra tại Na Uy với cha mẹ là người ngoại kiều có tỷ lệ học bậc cao đẳng đại học cao hơn dân số nói chung.

Tất cả những ai có năng lực học tập từ trung học phổ thông đều có thể xin vào học tại các trường cao đẳng và đại học.

  • Các đại học và các trường cao đẳng công lập đều miễn phí, nhưng sinh viên phải tự trả tiền sách vở.
  • Văn phòng điều phối tuyển sinh sẽ điều khiển việc thu nhận vào các trường cao đẳng và đại học. Thông tin về các thời hạn nộp đơn nằm trên trang web này.

Quỹ cho vay (Lånekassen)

Sedler, norske penger. Illustrasjonsfoto.
GettyImages

Mặc dù các đại học và các trường cao đẳng đều miễn phí, nhưng sinh viên cần có tiền cho các chi phí khác trong thời gian đi học. Do đó, sinh viên thường vay tiền từ Quỹ cho vay (Lånekassen) để trả tiền thuê nhà, tiền ăn và những thứ cần thiết khác. Quỹ cho vay sẽ cấp học bổng và các khoản vay cho học sinh và sinh viên tại Na Uy, cũng như sinh viên Na Uy đang du học ở nước ngoài. Bằng cách này, tất cả những ai ước muốn đều có cơ hội học ở bậc cao đẳng đại học, không phân biệt giới tính, tuổi tác, hoàn cảnh xã hội và tài chính của gia đình. Người lớn cũng có thể xin học bổng và/ hoặc các khoản vay để học ở bậc trung học cơ sở và trung học phổ thông/ trường nghề.

Các khoản vay phải được hoàn trả qua việc trả nợ hàng tháng khi sinh viên đã hoàn tất chương trình học. Học bổng không cần hoàn trả, nhưng thường có điều kiện là sinh viên phải hoàn tất việc học và thi đậu.

Cùng thảo luận

  • Tất cả thanh niên đều được quyền học ở bậc trung học. Việc này nói lên điều gì về xã hội và những kỳ vọng trong đời sống lao động?
  • Ngày càng có nhiều người trong xã hội Na Uy theo học ở bậc cao đẳng đại học. Điều này nói gì về những kỳ vọng đối với nhân viên và cơ hội nhận được việc làm tại Na Uy?
  • Quỹ cho vay (Lånekassen) được thành lập vào năm 1947. Quỹ này là để giúp mọi người có thể học ở bậc cao đẳng đại học bất kể nguồn gốc nền tảng. Quỹ cho vay là một ngân hàng và cũng là một phần quan trọng của nhà nước phúc lợi. Bạn nghĩ gì về giải pháp này?
AdobeStock
AdobeStock

Chọn câu trả lời đúng

Ngành hướng nghiệp là gì?

Chọn câu trả lời đúng

Có các trường trung học tư thục ở Na Uy không?

Chọn câu trả lời đúng

Có bao nhiêu người lớn ở Na Uy có trình độ cao đẳng đại học?

Chọn câu trả lời đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Bạn phải trả một phần tiền tự trả trong các trường trung học công lập.
Ngành học chuẩn bị là sự đào tạo về lý thuyết.
Đại đa số quyết định học bậc trung học phổ thông/ trường nghề.
Thí dụ về đào tạo thực hành là thợ mộc, thợ làm tóc, nhân viên y tế và thợ máy xe hơi.
Ngành dạy nghề là sự đào tạo về lý thuyết.

Chọn câu trả lời đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Khoảng 60% sinh viên ngày nay là phụ nữ.
Những người sinh ra tại Na Uy với cha mẹ là người ngoại kiều, có tỷ lệ trình độ bậc cao đẳng đại học cao hơn dân số nói chung.
Các khoản vay phải được hoàn trả khi sinh viên đã học xong.
Người lớn không thể xin học bổng và/ hoặc các khoản vay để học trường tiểu học và trung học cơ sở lẫn trường trung học phổ thông/ trường nghề.
Quỹ cho vay tiền học (Lånekassen) được thành lập năm 1974.

Chọn hình đúng

Hình nào cho thấy sự đào tạo về lý thuyết?

Nhấn vào hình này

Vào độ tuổi nào học sinh được quyền có chỗ học ở trường trung học?

choice-image