برابری اور برابر قدر
Lærerinnhold
Tips til undervisningen
Se filmen
Videoen består av 14 klipp som illustrerer likeverd og likestilling. I de første tre klippene ser vi mennesker av forskjellige kjønn og hudfarger jobbe sammen på arbeidsplassen. I den andre delen av filmen ser vi klipp av menn og kvinner som utfører samme aktivitet: de jobber på PC, gjør husarbeid og lager mat med barna. Deretter ser vi en liten jente som leser en bok, og en liten gutt som leser en bok med punktskrift. Den siste delen av filmen viser likeverd og likestilling for minoriteter, rullestoltennis, tegnspråk og pride-feiring.
Forslag til spørsmål
Hva tenker du når du hører ordet likestilling? Hva tenker du når du hører ordet likeverd? Er de forskjellige?
Kan du komme på noen eksempler på likestilling? Kan du komme på noen eksempler der du har sett at mennesker ikke har blitt likestilt?
Hvem har ansvar for å sørge for et likestilt samfunn i Norge? Hva kan de gjøre for å oppnå likestilling?
Hva burde man gjøre for å oppnå likestilling på arbeidsplassen? Hva burde man ikke gjøre?
Synes du likestilling og likeverd er viktig? Hvorfor? Hvorfor ikke?
Samtalestarter 1
Moren: Å mor, se på dette bildet jeg fant da jeg kikket gjennom de gamle fotoalbumene!
Bestemoren: Ja, dette er tatt 8. mars da du var et par år gammel. Jeg gikk i kvinnetoget, og du var selvsagt med i barnevogna. Se den fine plakaten – Lik lønn for likt arbeid!
Moren: Ja, det var den gang. Det har heldigvis skjedd mye siden da. Kvinnenes rettigheter her hos oss er jo mye bedre nå enn før, men det er fortsatt en vei å gå.
Datteren: Hvorfor i all verden gikk dere i tog? Det er vel en selvfølge at kvinner og menn har samme rettigheter!?
Samtalestarter 2
Bestemoren: Jeg var en tur i sentrum i dag. Vet dere hva jeg så? To damer kysset hverandre midt på fortauet. Jeg tror de var kjærester!
Moren: Det var de sikkert. Det er jo mange mennesker av samme kjønn som er kjærester. Bare tenk på Rolf og Arne i etasjen under.
Bestemoren: Ja, de ja. Men de jo så hyggelige.
Datteren: Hva er det som er så spesielt med det da?
Hvordan har synet på homofile endret seg over tid, tror du?
Snakk sammen
Diskuter gjerne begrepene likestilling og likeverd. Er dette begreper som er kjent og aktuelle i deltakernes hjemland? På hvilken måte?
Eksempler på betydningen av likestilling: Samfunnet tilrettelegger for alle (f. eks. for blinde eller mennesker i rullestol). Informasjonsmateriell oversettes slik at alle kan forstå informasjonen. Ulike trossamfunn bør få økonomisk støtte. Alle individer har rett til å leve et godt liv med aksept for den man er.
Stikkord til spørsmålet om arbeid utenfor hjemmet: økonomi, bruke evner, utnytte ressursene i samfunnet, selvstendighet, likestilling, planlegging, samarbeid
Relevante temaer å snakke om rundt spørsmålet om deltidsstillinger: pensjon, inntekt, selvstendighet, tilstedeværelse i familien
Utforsk deltidsarbeid for kvinner og menn i det interaktive diagrammet.
Lenker
Tips til undervisninga
Sjå filmen
Videoen er sett saman av 14 klipp som illustrerer likeverd og likestilling. I dei første tre klippa ser vi menneske av forskjellige kjønn og hudfargar jobbe saman på arbeidsplassen. I den andre delen av filmen ser vi klipp av menn og kvinner som gjer det same: jobbar på PC, gjer husarbeid og lagar mat med barna. Deretter ser vi ei lita jente som les ei bok, og ein liten gut som les ei bok med punktskrift. Den siste delen av filmen viser likeverd og likestilling for minoritetar, og vi ser rullestoltennis, teiknspråk og pride-feiring.
Framlegg til spørsmål
Kva tenkjer du når du høyrer ordet likestilling? Kva tenkjer du når du høyrer ordet likeverd? Er dei to omgrepa forskjellige?
Kan du gje døme på likestilling? Kan du gje døme på situasjonar der du har sett at menneske ikkje har vore likestilte?
Kven har ansvar for eit likestilt samfunn i Noreg? Kva kan dei gjere for å oppnå likestilling?
Kva burde ein gjere for å oppnå likestilling på arbeidsplassen? Kva burde ein ikkje gjere?
Synest du likestilling og likeverd er viktig? Kvifor? Kvifor ikkje?
Samtalestartar 1
Mora: Mor, sjå på dette biletet eg fann då eg bladde gjennom dei gamle fotoalbuma!
Bestemora: Ja, dette biletet blei teke 8. mars då du var eit par år gamal. Eg gjekk i kvinnetoget, og du var sjølvsagt med i barnevogna. Sjå den fine plakaten – Lik løn for likt arbeid!
Mora: Ja, det var den gongen. Det har heldigvis skjedd mykje sidan då. Kvinner sine rettar er jo mykje betre her hos oss no enn tidlegare, men det står framleis ein del att.
Dottera: Kvifor i all verda gjekk de i tog? Det er då vel sjølvsagt at kvinner og menn har dei same rettane!
Samtalestartar 2
Bestemora: Eg var ein tur i sentrum i dag, og veit de kva eg såg? To damer kyste kvarandre midt på fortauet! Eg trur dei var kjærastar.
Mora: Det var dei sikkert ... Det er jo mange menneske som er kjærast med ein av same kjønn. Berre sjå på Rolf og Arne i etasjen under.
Bestemora: Ja, dei, ja. Men dei er jo så trivelege.
Dottera: Kva er det som er så spesielt med det, då?
Korleis har synet på homofile endra seg over tid, trur du?
Snakk saman
Diskuter gjerne omgrepa likestilling og likeverd. Er dette omgrep som er kjende og aktuelle i heimlanda til deltakarane? På kva måte?
Døme på kva likestilling tyder: Samfunnet må vere fysisk lagt til rette for alle (til dømes for blinde og folk i rullestol). Informasjonsmateriell må omsetjast slik at alle kan forstå informasjonen. Ulike trussamfunn bør få økonomisk støtte. Alle har rett til å leve eit godt liv og bli godtekne som dei er.
Stikkord til spørsmålet om arbeid utanfor heimen: Økonomi, bruke evner, utnytte ressursane i samfunnet, sjølvstende, likestilling, planlegging, samarbeid
Relevante tema å snakke om i samband med spørsmålet om deltidsstillingar: pensjon, inntekt, sjølvstende, å vere til stades i familien
Utforsk deltidsarbeid for kvinner og menn i det interaktive diagrammet.
وڈیو دیکھیں
برابری اور برابر قدر
نارویجن معاشرے کی اہم ترین اقدار میں سے ایک انسانوں کی برابر قدر ہے۔ اس کا مطلب یہ ہے کہ لوگ صنف، عمر، معذوری، تہذیبی پس منظر، نسلی ماخذ یا جنسی رجحان سے قطع نظر سب انسانوں کی قدروقیمت برابر سمجھتے ہیں۔ معاشرہ سب انسانوں کو ان کے اپنے امکانات کے لحاظ سے برابر مواقع دینے کے لیے کام کرتا ہے۔ اس کی مثالیں یہ ہیں کہ سکول مختلف معذوریاں رکھنے والے طالبعلموں کو خدمات فراہم کرتا ہے، تارکین وطن کو نارویجن سیکھنے کی پیشکش ملتی ہے اور ایک جیسے کام کی برابر تنخواہ کا اصول موجود ہے۔
1970 کی دہائی میں معاشرے میں خواتین کے حقوق اور تعلیم اور بالعموم دنیائے روزگار میں خواتین کے مواقع کی طرف توجہ بڑھتی گئی۔ تب سےدنیائے روزگار میں خواتین کی شرکت میں بہت اضافہ ہوا ہے اور آج ملازمت پیشہ خواتین کی تعداد مردوں کے تقریباً برابر ہے۔ تاہم اب بھی کچھ پیشے خاص خواتین کے پیشے اور کچھ پیشے خاص مردوں کے پیشے سمجھے جاتے ہیں، اور مردوں کی نسبت زیادہ خواتین جزوقتی کام کرتی ہیں۔ آج اعلی' تعلیم یافتہ خواتین اور مردوں کی تعداد تقریباً برابر ہے لیکن اکثر لوگ پھر بھی روایتی انداز میں اپنی تعلیم چنتے ہیں۔ خواتین اکثر نگہداشت اور تدریس کے شعبوں کی تعلیم حاصل کرتی ہیں اور مرد ٹیکنالوجی اور نیچرل سائنسز کی تعلیم۔ اگرچہ برسر روزگار لوگوں میں اب تقریباً نصف خواتین ہیں، اب بھی دنیائے روزگار میں ہر تین سربراہوں میں سے تقریباً دو مرد ہیں۔
گزشتہ دہائیوں میں ہم نے عوامی زندگی کے ساتھ ساتھ خاندان اور گھر میں بھی مردوں اور خواتین کے فرائض اور مقام کے متعلق سوچ میں تبدیلی آتے دیکھی ہے۔ آج اکثر خاندانوں، بالخصوص جوان جوڑوں میں گھر کے کاموں اور نگہداشتی فرائض کو بانٹ کر انجام دینا عام ہے مگر تحقیق کے مطابق مردوں کی نسبت خواتین گھریلو کاموں کو زیادہ وقت دیتی ہیں۔ یہ خود ہر خاندان کے ہاتھ میں ہے کہ وہ اپنی زندگی اور اپنے فرائض کو کس طرح منظّم کرنا چاہتا ہے۔ پھر بھی ہم قوانین اور حقوق کے معاملے میں برابری اور برابر قدر کا نظریہ کارفرما دیکھتے ہیں۔ ناروے میں رہنے والے سب لوگ ان اصولوں پر عمل کرنے کے پابند ہیں۔ مثال کے طور پر برابری اور امتیازی سلوک کے قانون، شادی کے قانون اور قانونˏ وراثت میں یہ نظریہ نمایاں ہے۔
نارویجن مجموعۂ تعزیرات 2005 کے سیکشن 185 کو اکثر 'نسلی تعصّب کے خلاف پیراگراف' کہا جاتا ہے۔ قانون کا یہ پیراگراف انسانوں کی نسل، رنگت، نظریۂ حیات، مذہب، جنسی رجحان یا معذوری کے متعلق امتیازی یا نفرت انگیز بیانات کو ممنوع قرار دیتا ہے۔ یہ پیراگراف آزادئ اظہار کو محدود کرتا ہے۔ 'نسلی تعصّب کے خلاف پیراگراف' کا مقصد اقلیتوں کا تحفظ کرنا ہے۔
ماخذ: SSB
آپس میں بات کریں
- برابری کا تعلق صرف صنفی برابری سے ہی نہیں ہے۔ اس کا تعلق مختلف عمروں کے لوگوں، مختلف مالی استطاعت، مختلف قومیتوں اور نسلوں، معذوری کی مختلف سطحوں، مختلف مذہبی وابستگیوں، مختلف جنسی رجحانات رکھنے والوں کے درمیان برابری سے بھی ہو سکتا ہے۔ آپس میں بات کریں کہ فرد اور معاشرے کے لیے اس کا کیا مطلب ہے۔
- اس کی کی وجہ ہو سکتی ہے کہ تارکین وطن والدین کے نوعمر بچے نسلی نارویجن والدین کے نوعمر بچوں کی نسبت اعلی' تعلیم زیادہ اکثر حاصل کرتے ہیں؟
- آپس میں بات کریں کہ آج کے ناروے میں مرد اور خواتین کیوں گھر سے باہر کام کرتے ہیں۔ آپ لوگ اس کے کیا فوائد اور نقصانات دیکھتے ہیں؟
- جب ماں اور باپ دونوں گھر سے باہر کام کرتے ہوں تو خاندان میں کیسا باہمی تعاون ہونا چاہیے؟
- مردوں کی نسبت خواتین کی زیادہ بڑی تعداد جزوقتی کام کرتی ہے۔ آپ لوگوں کے خیال میں ایسا کیوں ہے؟ اس سے خواتین اور خاندان کے لیے کونسے قلیل المدت اور طویل المدت نتائج ظاہر ہوتے ہیں؟
جملہ مکمل کریں
نارویجن معاشرے کی اہم ترین اقدار میں سے ایک قدر ۔۔۔
درست جواب چنیں
ناروے میں خواتین کے حقوق کی طرف توجہ کب بڑھنی شروع ہوئی؟
جملہ مکمل کریں
اگرچہ آج ملازمت پیشہ لوگوں میں تقریباً نصف تعداد خواتین کی ہے، پھر بھی ۔۔۔
درست یا غلط ہونے کی نشاندہی کریں
یہ بیانات پڑھیں۔ کیا درست ہے؟ کیا غلط ہے؟
درست یا غلط ہونے کی نشاندہی کریں
یہ بیانات پڑھیں۔ کیا درست ہے؟ کیا غلط ہے؟