Bình quyền và bình đẳng

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Videoen består av 14 klipp som illustrerer likeverd og likestilling. I de første tre klippene ser vi mennesker av forskjellige kjønn og hudfarger jobbe sammen på arbeidsplassen. I den andre delen av filmen ser vi klipp av menn og kvinner som utfører samme aktivitet: de jobber på PC, gjør husarbeid og lager mat med barna. Deretter ser vi en liten jente som leser en bok, og en liten gutt som leser en bok med punktskrift. Den siste delen av filmen viser likeverd og likestilling for minoriteter, rullestoltennis, tegnspråk og pride-feiring.

Forslag til spørsmål

Hva tenker du når du hører ordet likestilling? Hva tenker du når du hører ordet likeverd? Er de forskjellige?
Kan du komme på noen eksempler på likestilling? Kan du komme på noen eksempler der du har sett at mennesker ikke har blitt likestilt?
Hvem har ansvar for å sørge for et likestilt samfunn i Norge? Hva kan de gjøre for å oppnå likestilling?
Hva burde man gjøre for å oppnå likestilling på arbeidsplassen? Hva burde man ikke gjøre?
Synes du likestilling og likeverd er viktig? Hvorfor? Hvorfor ikke?

Samtalestarter 1

Moren: Å mor, se på dette bildet jeg fant da jeg kikket gjennom de gamle fotoalbumene!
Bestemoren: Ja, dette er tatt 8. mars da du var et par år gammel. Jeg gikk i kvinnetoget, og du var selvsagt med i barnevogna. Se den fine plakaten – Lik lønn for likt arbeid!
Moren: Ja, det var den gang. Det har heldigvis skjedd mye siden da. Kvinnenes rettigheter her hos oss er jo mye bedre nå enn før, men det er fortsatt en vei å gå.
Datteren: Hvorfor i all verden gikk dere i tog? Det er vel en selvfølge at kvinner og menn har samme rettigheter!?

Samtalestarter 2

Bestemoren: Jeg var en tur i sentrum i dag. Vet dere hva jeg så? To damer kysset hverandre midt på fortauet. Jeg tror de var kjærester!
Moren: Det var de sikkert. Det er jo mange mennesker av samme kjønn som er kjærester. Bare tenk på Rolf og Arne i etasjen under.
Bestemoren: Ja, de ja. Men de jo så hyggelige.
Datteren: Hva er det som er så spesielt med det da?

Hvordan har synet på homofile endret seg over tid, tror du?

Snakk sammen

Diskuter gjerne begrepene likestilling og likeverd. Er dette begreper som er kjent og aktuelle i deltakernes hjemland? På hvilken måte?

Eksempler på betydningen av likestilling: Samfunnet tilrettelegger for alle (f. eks. for blinde eller mennesker i rullestol). Informasjonsmateriell oversettes slik at alle kan forstå informasjonen. Ulike trossamfunn bør få økonomisk støtte. Alle individer har rett til å leve et godt liv med aksept for den man er.

Stikkord til spørsmålet om arbeid utenfor hjemmet: økonomi, bruke evner, utnytte ressursene i samfunnet, selvstendighet, likestilling, planlegging, samarbeid

Relevante temaer å snakke om rundt spørsmålet om deltidsstillinger: pensjon, inntekt, selvstendighet, tilstedeværelse i familien

Utforsk deltidsarbeid for kvinner og menn i det interaktive diagrammet.

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Videoen er sett saman av 14 klipp som illustrerer likeverd og likestilling. I dei første tre klippa ser vi menneske av forskjellige kjønn og hudfargar jobbe saman på arbeidsplassen. I den andre delen av filmen ser vi klipp av menn og kvinner som gjer det same: jobbar på PC, gjer husarbeid og lagar mat med barna. Deretter ser vi ei lita jente som les ei bok, og ein liten gut som les ei bok med punktskrift. Den siste delen av filmen viser likeverd og likestilling for minoritetar, og vi ser rullestoltennis, teiknspråk og pride-feiring.

Framlegg til spørsmål

Kva tenkjer du når du høyrer ordet likestilling? Kva tenkjer du når du høyrer ordet likeverd? Er dei to omgrepa forskjellige?
Kan du gje døme på likestilling? Kan du gje døme på situasjonar der du har sett at menneske ikkje har vore likestilte?
Kven har ansvar for eit likestilt samfunn i Noreg? Kva kan dei gjere for å oppnå likestilling?
Kva burde ein gjere for å oppnå likestilling på arbeidsplassen? Kva burde ein ikkje gjere?
Synest du likestilling og likeverd er viktig? Kvifor? Kvifor ikkje?

Samtalestartar 1

Mora: Mor, sjå på dette biletet eg fann då eg bladde gjennom dei gamle fotoalbuma!
Bestemora: Ja, dette biletet blei teke 8. mars då du var eit par år gamal. Eg gjekk i kvinnetoget, og du var sjølvsagt med i barnevogna. Sjå den fine plakaten – Lik løn for likt arbeid!
Mora: Ja, det var den gongen. Det har heldigvis skjedd mykje sidan då. Kvinner sine rettar er jo mykje betre her hos oss no enn tidlegare, men det står framleis ein del att.
Dottera: Kvifor i all verda gjekk de i tog? Det er då vel sjølvsagt at kvinner og menn har dei same rettane!

Samtalestartar 2

Bestemora: Eg var ein tur i sentrum i dag, og veit de kva eg såg? To damer kyste kvarandre midt på fortauet! Eg trur dei var kjærastar.
Mora: Det var dei sikkert ... Det er jo mange menneske som er kjærast med ein av same kjønn. Berre sjå på Rolf og Arne i etasjen under.
Bestemora: Ja, dei, ja. Men dei er jo så trivelege.
Dottera: Kva er det som er så spesielt med det, då?

Korleis har synet på homofile endra seg over tid, trur du?

Snakk saman

Diskuter gjerne omgrepa likestilling og likeverd. Er dette omgrep som er kjende og aktuelle i heimlanda til deltakarane? På kva måte?

Døme på kva likestilling tyder: Samfunnet må vere fysisk lagt til rette for alle (til dømes for blinde og folk i rullestol). Informasjonsmateriell må omsetjast slik at alle kan forstå informasjonen. Ulike trussamfunn bør få økonomisk støtte. Alle har rett til å leve eit godt liv og bli godtekne som dei er.


Stikkord til spørsmålet om arbeid utanfor heimen: Økonomi, bruke evner, utnytte ressursane i samfunnet, sjølvstende, likestilling, planlegging, samarbeid

Relevante tema å snakke om i samband med spørsmålet om deltidsstillingar: pensjon, inntekt, sjølvstende, å vere til stades i familien

Utforsk deltidsarbeid for kvinner og menn i det interaktive diagrammet.

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

samtale om likestilling og kvinners deltakelse i arbeidslivet, utdanning og politikk, og betydningen det har hatt for utviklingen av samfunnet
samtale om menneskerettigheter som ytringsfrihet og vern mot diskriminering

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Video

Xem phim

Bình quyền và bình đẳng

En folkemasse jubler og holder opp pride-flagg som er regnbuefarget og trans-flagg som er lyseblå og lyserosa.
GettyImages

Một trong những giá trị quan trọng nhất trong xã hội Na Uy là sự bình đẳng giữa con người. Điều này có nghĩa là tất cả mọi người đều có giá trị như nhau, bất kể giới tính, tuổi tác, mức độ chức năng, nền tảng văn hóa, nguồn gốc dân tộc hoặc xu hướng tình dục. Xã hội hoạt động để đem lại cho mọi người các cơ hội như nhau dựa vào những điều kiện theo hoàn cảnh của từng người. Thí dụ về điều này là cung ứng học hành dành cho các học sinh có những khuyết tật khác nhau, cung ứng học tiếng Na Uy cho người ngoại kiều và nguyên tắc về cùng tiền lương cho cùng công việc.

Mange ansatte sitter rundt et bord. De er på jobbmøte. De ansatte er kvinner og menn av forskjellige hudfarger, og en person sitter i rullestol. Bildet illustrerer yrkesdeltakelse. Foto
GettyImages

Vào thập niên 1970, ngày càng có nhiều sự quan tâm hơn đến các quyền lợi của phụ nữ trong xã hội và các cơ hội của họ về giáo dục và đời sống lao động nói chung. Kể từ đó sự tham gia của phụ nữ vào thị trường lao động đã gia tăng mạnh mẽ, và ngày nay số phụ nữ có việc làm gần bằng nam giới. Tuy vậy vẫn có những nghề nghiệp đặc trưng của nam và nữ, và nhiều phụ nữ hơn nam giới làm việc bán thời gian. Ngày nay, số phụ nữ và nam giới có trình độ học vấn cao đẳng đại học tương đương nhau, nhưng phần lớn vẫn chọn các ngành theo truyền thống. Phụ nữ thường theo học các ngành trong lãnh vực cách chăm sóc và giảng dạy, còn nam giới trong lãnh vực công nghệ và khoa học. Dù hiện nay phụ nữ chiếm gần phân nửa trong số những người đang đi làm, nhưng gần 2/3 người lãnh đạo trong đời sống lao động vẫn là nam giới.

Far og sønn vasker opp og gjør rent kjøkkenbenken. Foto.
GettyImages

Trong những thập niên gần đây, chúng ta đã trải qua một sự thay đổi về thái độ đối với các nhiệm vụ và vị trí của nam giới và phụ nữ cả từ chính quyền lẫn trong gia đình và ở nhà. Trong hầu hết các gia đình hiện nay, đặc biệt là các gia đình trẻ, điều phổ biến là chia sẻ việc nhà và việc chăm sóc, nhưng theo các cuộc khảo sát, phụ nữ vẫn dùng thời gian làm việc nhà nhiều hơn nam giới. Tùy theo từng gia đình sẽ lựa chọn cách tổ chức cuộc sống và các nhiệm vụ của họ. Tuy vậy, chúng ta lại thấy ý tưởng bình đẳng trong các luật lệ và quyền lợi. Tất cả những ai sống ở Na Uy đều phải tuân theo các quy tắc này. Đơn cử là luật bình đẳng và phân biệt đối xử, luật hôn nhân và luật thừa kế.

Điều 185 của hình luật năm 2005, thường được gọi là điều luật kỳ thị chủng tộc. Điều luật này cấm những phát ngôn phân biệt đối xử hoặc thù hận nhắm vào dân tộc, màu da, nhân sinh quan, tôn giáo, xu hướng tình dục hoặc khuyết tật của người khác. Điều luật này hạn chế quyền tự do ngôn luận. Mục đích của điều luật kỳ thị chủng tộc là để bảo vệ những người thiểu số.

Nguồn: Cục thống kê trung ương (SSB)

Cùng thảo luận

  • Bình đẳng không chỉ nói đến giữa các giới tính. Bình đẳng cũng có thể áp dụng giữa các thế hệ khác nhau, những người có khả năng kinh tế khác nhau, quốc tịch và dân tộc khác nhau, mức độ chức năng khác nhau, tôn giáo khác nhau, xu hướng tình dục khác nhau, v.v... Cùng thảo luận về ý nghĩa của điều này đối với cá nhân và đối với xã hội.
  • Điều gì có thể là lý do khiến thanh niên có cha mẹ với nguồn gốc ngoại kiều chọn học bậc cao đẳng đại học ở mức độ lớn hơn so với thanh niên có cha mẹ gốc Na Uy?
  • Cùng thảo luận về lý do tại sao ở Na Uy đàn ông và phụ nữ ngày nay làm việc bên ngoài gia đình. Bạn thấy điều đó có những ưu nhược điểm nào?
  • Gia đình phải hợp tác như thế nào khi cả cha lẫn mẹ đều làm việc bên ngoài gia đình?
  • Nhiều phụ nữ làm việc bán thời gian hơn nam giới. Theo bạn nghĩ, tại sao lại như thế? Điều này gây ra hậu quả nào trước mắt và lâu dài cho người phụ nữ và gia đình?

Hoàn thành câu nói

Một trong những giá trị quan trọng nhất trong xã hội Na Uy là …

Chọn câu trả lời đúng

Khi nào các quyền lợi của phụ nữ được bắt đầu chú ý nhiều?

Hoàn thành câu nói

Dù hiện nay phụ nữ chiếm gần phân nửa số người đang đi làm, nhưng vẫn còn gần ...

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Kể từ thập niên 1970 sự tham gia của phụ nữ vào thị trường lao động đã gia tăng mạnh mẽ.
Ngày nay số phụ nữ có việc làm gần bằng nam giới.
Hầu hết đàn ông làm việc bán thời gian.
Trong số những người lãnh đạo, tỷ lệ phụ nữ nhiều hơn nam giới.
Điều 185 của hình luật năm 2005 cấm những phát ngôn phân biệt đối xử hoặc thù hận.

Chọn đúng hay sai

Đọc các nhận định này. Điều gì đúng? Điều gì sai?

Ở Na Uy, đàn ông làm việc nhà và việc chăm sóc là điều không bình thường.
Theo các cuộc khảo sát, phụ nữ vẫn dùng thời gian làm việc nhà nhiều hơn nam giới.
Điều 185 của hình luật năm 2005 hạn chế quyền tự do ngôn luận.
Mục đích của điều luật 185 là để bảo vệ những người thiểu số.
Bình đẳng nghĩa là mọi người đều có giá trị như nhau.