مهمې ورځې او عامه رخصتۍ
Lærerinnhold
Tips til undervisningen
Start med å snakke om merkedager i egen kultur. Kanskje noen av disse markeres i nærmiljøet i Norge også? Her bør læreren ha undersøkt på forhånd og tipse deltakerne.
Læreren bør også kunne fortelle litt om ulike skikker, små ritualer o.l. som hører til de ulike hellig- og merkedagene i Norge. Slikt kan det være nyttig for deltakerne å kjenne til.
Nasjonaldagen, 17. mai, er et typisk eksempel på dager som deltakerne kan føle for å feire etter hvert.
Samtalestarter
Meryam
Meryam og familien hennes har nettopp kommet til Norge. Det er snart jul, og på skolen jobber klassen med ulike oppgaver om jul og julefeiring. De skal også ha adventskalender og gå rundt juletreet. Meryams foreldre er ikke kristne. Meryam skal lære om kristne tradisjoner på skolen og foreldrene er usikre på hva dette innebærer.
- Hva tenker du om foreldrenes situasjon?
- Hva tenker du om Meryams situasjon?
Amir
Amir går i andre klasse på skolen. Han og familien kom til Norge for kort tid siden. Nå er Amir invitert i bursdagsselskap til en klassekamerat. Foreldrene hans er usikre. De vet ikke hvordan et slikt selskap foregår, og hva som forventes av dem.
- Tror du Amir får gå i selskapet?
- Hvilke grunner kan foreldrene ha til å si ja eller nei?
- Hvilke konsekvenser kan det få for Amir om han får gå i selskapet eller ikke?
Lenker
Tips til undervisninga
Start med å snakke om merkedagar i deltakarane sin eigen kultur. Kanskje blir nokre av desse merkedagane markerte i nærmiljøet her i Noreg òg? Her bør læraren ha undersøkt litt på førehand og tipse deltakarane.
Læraren bør òg kunne fortelje litt om ulike skikkar, små ritual og liknande som høyrer til dei ulike helge- og merkedagane i Noreg. Det kan vere nyttig for deltakarane å kjenne til slikt.
Nasjonaldagen, 17. mai, er eit typisk døme på ein dag som deltakarane etter kvart kan føle for å feire.
Samtalestartar
Meryam
Meryam og familien hennar er nettopp komne til Noreg. Det er snart jul, og på skulen jobbar klassen med ulike oppgåver som har med jul og julefeiring å gjere. Dei skal òg ha adventskalender og gå rundt juletreet. Foreldra til Meryam er ikkje kristne. Meryam skal lære om kristne tradisjonar på skulen, og foreldra er usikre på kva dette inneber.
- Kva tenkjer du om situasjonen til foreldra?
- Kva tenkjer du om situasjonen til Meryam?
Amir
Amir går i andre klasse på skulen. Det er ikkje så lenge sidan han kom til Noreg med familien sin. No har ein klassekamerat invitert Amir til bursdagsselskap. Foreldra er usikre. Dei veit ikkje korleis eit slikt selskap går føre seg eller kva som er venta av dei.
- Trur du at Amir får gå i selskapet?
- Kva grunnar kan foreldra ha for å seie ja eller nei?
- Kva følgjer kan det få for Amir om han får eller ikkje får gå i selskapet?
مهمې ورځې او عامه رخصتۍ
د نوي کال ورځ
د کال لومړۍ ورځ د جنورۍ لومړۍ ورځ ده. موږ دې ته د نوي کال ورځ وایو. پدې ورځ دوکانونه او ښوونځي تړلي وي، او ډیری خلک د ورځې په رخصتۍ ځي.
د سامی ملي ورځ
د فبرورۍ په 6، په فنلینډ، ناروې، روسیه او سویډن کې د سامی ملي ورځ لمانځل کېږي. دا د بیرغ پورته کولو رسمي ورځ ده، خو عامه رخصتي نده.
د ښځو ورځ
د ښځو نړیواله ورځ د مارچ په اتمه لمانځل کیږي. دا د لومړي ځل لپاره په 1915 کې ولمانځل شوه. په 1970 لسیزه کې، ډیری خلک د مساوات او د ښځو حقونو لپاره مبارزې ته داخل شول، او د ښځو نړیواله ورځ هر کال په ناروې کې له 1972 راهیسې لمانځل کیږي. ځینې خلک د مارچ په 8 په سړکونو کې لاریون کوي، ویناوې او خطابونه وړاندې کيږي. د مارچ اتمه نېته عامه رخصتي نده.
ایستر
ایسټر په مارچ یا اپریل کې دی. دقیقې نیټې له یوه کاله تر بل کاله پورې توپیر لري. ایسټر د عیسویانو جشن دی چې د عیسی مسیح د مړینې او بیا راژوندي کیدو لپاره لمانځل کیږي. په ناروې کې د ډیری خلکو لپاره، ایسټر په اصل کې دیني جنبه نه لري، خو له اوږد ژمي څخه وروسته د څو ورځو رخصتي ګڼل کېږي.
د مانډي پنجشنبه، ښه جمعه او د ایسټر یکشنبه او د ایسټر دوشنبه عمومي رخصتۍ دي. پدې ورځو کې معمولا دوکانونه بند وي، او ډیری خلک پدې ورځو کې کار نه کوي. د ښوونځي ماشومان ټول د ایسټر په ورځو کې ښوونځي ته نه ځي، او ډیری کارمندان د عامه رخصتیو سربیره اضافي رخصتۍ اخلي.
د عروج ورځ او پینټکوسټال
د عروج ورځ او سپینه یکشنبه دوه نور عیسوي جشنونه دي. د عروج ورځ د ایسټر څخه 40 ورځې وروسته د پنجشنبې په ورځ ده، او د پینټکوسټال ورځ لس ورځې وروسته لمانځل کیږي. د عروج ورځ او د پینټکوسټال دوشنبې ورخې د ډیری خلکو لپاره عامه رخصتۍ دي، او پدې ورځ معمولا دوکانونه تړلي وي.
د کار نړيواله ورځ
د کار نړیواله ورځ د می په لومړۍ نیټه لمانځل کیږي. ډیری خلک د سیاسي دلایلو په ملاتړ سړکونو کې لاریون کوي چې دوی پکې دخیل دي. د کار ورځ عامه رخصتي ده او دوکانونه تړلي دي.
د اساسي قانون ورځ
د ناروې ملي ورځ د می 17 مه ده. د می په 14 مه د ناروې د اساسي قانون د تدوین ورځ لمانځل کېږي. د اساسي قانون ورځ د ماشومانو لپاره لومړی او تر ټولو مهمه ورځ ده. نږدې ټول وړکتونونه او د ښوونځي ماشومان جامې اغوندي او په پریډونو کې برخه اخلي چیرې چې دوی نارویژي دودونه ترسره کوي.
ماشومانو ته اکثرا اجازه ورکول کیږي څومره چې خوړلی شي هغومره د یخ لولي او هاټ ډاګ وخوري. په ناروې کې ماشومان واقعا د می 17مې ته سترګې په لاره وي. دا عامه رخصتي ده او دوکانونه تړلي دي.
کریمیس
په ډسمبر کې، په ناروې کې ډیری خلک کرسمس لمانځي. کرسمس د عیسویانو جشن دی چې د عیسی مسیح زیږیدنه لمانځي. کرسمس او د کرسمس جشنونه د ډیری خلکو لپاره یو مهم دود دی. دا په اصل کې د کورنۍ جشن دی.
موږ د دسمبر 24 مه د کرسمس د حوا په نامه یادوو. د کرسمس په ماښام، دا معمول دی چې د خپلې کورنۍ سره یوځای د کرسمس دودیزه ډوډۍ وخورئ. د هیواد بیلابیلې برخې مختلف دودونه لري. ډیری خلک خپل دودونه لري چې دوی احساس کوي د دغو دودونو ساتل مهم دي. د کرسمس په ماښام یو بل ته ډالۍ ورکول عام دي - د کرسمس ډالۍ.
د کرسمس لومړۍ او دوهمه ورځ عامه رخصتي ده. دوکانونه بند دي، او ډیری خلک پدې ورځو کې کار نه کوي. د ښوونځي ماشومان ټول د کرسمس په ورځ ښوونځي ته نه ځي، او ډیری کارمندان د عامه رخصتیو سربیره اضافي رخصتۍ اخلي.
د نوي کال شپه
د کال وروستۍ ورځ د دسمبر 31مه ده. دې ورځې ته د نوي کال شپه ویل کیږي، او ډیری خلک دا د کورنۍ او ملګرو سره لمانځي. په نیمه شپه کې، اورلوبې او څراغونه د شپې تیاره اسمان روښانه کوي. د نوي کال شپه عامه رخصتي نده.
له رسمې رخصتیو پرته دودونه او مهمې ورځې: زیږونون، ودونه، اخترونه، د عيسوي عقيدې تصديق او جنازې.
یو بل سره مباحثه وکړئ
- تاسو د کوم مهمې ورځو په اړه لا دمخه خبر یاست؟ تاسو دغه ورځې څنګه لمانځۍ؟
- ولې خلک د رخصتیو ګڼ شمېر مهمې ورځې لمانځي؟
- د سره لیک مهمې کومې ورځې ستاسو لپاره مهمې دي؟ څنګه به تاسو د دې ورځو لمانځلو څرنګوالی بدل کړئ اوس چې تاسو په ناروې کې اوسئ؟
- ایا تاسو فکر کوئ چې د ناروې د عمومي رخصتۍ ځانګړيې ورځې ممکن یو څه وروسته ستاسو لپاره هم مهمې شي؟
سم ځواب انتخاب کړئ
کومې ورځې عامه رخصتۍ نه دي؟
سم ځواب انتخاب کړئ
د ناروې ملي ورځ کله ده؟
سم ځواب انتخاب کړئ
موږ د کال وروستۍ ورځ څه ته وایو؟
صحیح او غلط انتخاب کړئ
جملې ولولئ. کومې صحیح او کومې غلطې دي؟
صحیح او غلط انتخاب کړئ
جملې ولولئ. کومې صحیح او کومې غلطې دي؟
سم ځواب انتخاب کړئ
په ناروې کې په دغو مهمو ورځو کې کومه ورځ عامه رسمي رخصتي وي؟