Shkolla fillore dhe ajo e mesme e ulët

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Sammenlikn gjerne de ulike punktene med forholdene i deltakernes hjemland.

Snakk sammen

En ulikhet mellom norsk skole og den skolen mange deltakere kjenner til fra hjemlandet sitt, kan være det at elevene er forventet å argumentere for egne synspunkter i norsk skole. Læreren sitter ikke alltis på fasiten. En annen ting kan være at elevene flyttes opp til neste klassetrinn etter et skoleår uavhengig av innsats. Elevene får heller ikke karakterer i barneskolen.

Bruk gjerne tid på formålsparagrafen. Hva innebærer det at undervisningen bygger på kristne og humanistiske prinsipper? Hvilke prinsipper er dette? Er disse prinsippene problematiske for elever og foreldre med andre religioner og/eller kulturer? Snakk også gjerne sammen om betydningen av begrepene åndsfrihet, nestekjærlighet, tilgivelse, likeverd og solidaritet. Er dette universelle verdier?

Tips til undervisninga

Samanlikn gjerne dei ulike punkta med tilhøva i deltakarane sine heimland.

Snakk saman

Ein ting ved den norske skulen som gjerne er ulikt den skulen mange deltakarar kjenner frå heimlandet sitt, er at det er venta at elevane i den norske skulen skal argumentere for sine eigne synspunkt. Læraren sit ikkje alltid på fasiten. Ein annan ting kan vere at elevane blir flytte opp til neste klassetrinn etter eit skuleår uansett korleis dei har gjort det. Elevane får heller ikkje karakterar i barneskulen.

Bruk gjerne tid på føremålsparagrafen. Kva inneber det at undervisninga byggjer på kristne og humanistiske prinsipp? Kva er desse prinsippa? Er desse prinsippa problematiske for elevar og foreldre med tilknyting til andre religionar og/eller kulturar? Snakk òg gjerne saman om kva omgrepa åndsfridom, nestekjærleik, tilgjeving, likeverd og solidaritet tyder. Er dette universelle verdiar?

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Folkehelse og livsmestring

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

samtale om sentrale verdier som det norske skole- og utdanningssystemet bygger på, og hva som forventes av foreldre i samarbeidet mellom skole og hjem
gi eksempler på barn, unge og voksnes rettigheter, plikter og muligheter i det norske utdanningssystemet, og hvordan utdanning kan finansieres

Kjerneelement

Demokratiforståelse og deltakelse
Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet

Shkolla fillore dhe ajo e mesme e ulët

Klasserom sett ovenfra med elever ved hver sin pult. Foto.
AdobeStock

Fakte rreth shkollës fillore dhe asaj të mesme të ulët në Norvegji:

  • Të gjithë fëmijët në Norvegji kanë të drejtë të ndjekin 13 vite arsim. Arsimi fillor dhe i mesëm i ulët është dhjetë vjeçar.
  • Grunnskole (shkolla fillore dhe e mesme e ulët) është e detyrueshme dhe pa pagesë.

    Fëmijët fillojnë shkollën në gusht të vitit në të cilin mbushin gjashtë vjeç.
  • Niveli i "grunnskole" ndahet në shkollën fillore (klasat 1-7) dhe shkollën e mesme të ulët (klasat 8-10).
  • Në shkollën fillore, nxënësit marrin vlerësim me gojë ose me shkrim, por nuk marrin nota.
  • Në shkollën e mesme të ulët, nxënësit marrin vlerësim me nota. Niveli i notave është 1-6, ku 6 është nota më e lartë.
  • Nxënësit gjithashtu marrin nota për rregullsinë dhe sjelljen në shkollën e mesme të ulët. Tre notat janë: mirë, kënaqshëm dhe dobët.
  • Të gjithë nxënësit e shkollave fillore dhe të mesme të ulëta shkojnë automatikisht në vitin e ardhshëm pas pushimeve verore. Asnjë fëmijë nuk ndjek të njëjtin vit shkollor dy herë.
  • Nxënësit nuk mbajnë uniformë shkolle.
  • Ndëshkimi fizik është i ndaluar në Norvegji, si në shkollë ashtu edhe në shtëpi.
  • Disa mësime zhvillohen jashtë ndërtesës së shkollës. Shembujt përfshijnë shëtitjet, kampin shkollor, mësimet e notit dhe vizitat në muze.
  • Pjesa më e madhe e fëmjëve në Norvegji shkojnë në shkolla publike, por rreth pesë përqind shkojnë në shkolla fillore private. Atëherë prindërit paguajnë një tarifë të përdoruesit (një përqindje fikse të çmimit).
  • Lëndët që zhvillohen në arsimin fillor dhe të mesëm të ulët janë matematika, Norvegjisht, Anglisht, gjuhë të huaja, studime të natyrës, studime sociale, edukim fizik, njohuri për krishterimin, feja, filozofia e jetës dhe etikës (KRLE), arti dhe zanati, muzika, ushqimi dhe shëndeti dhe lëndët me zgjedhje.
AdobeStock

Shkollat fillore dhe të mesme të ulëta janë të organizuara në të njëjtën mënyrë në të gjithë Norvegjinë dhe aplikohet i njëjti plan mësimor për të gjithë nxënësit. Kurrikulat kombëtare miratohen nga politikanët në Storting. Kjo do të thotë që nxënësit do të marrin pak a shumë të njëjtin arsim pavarësisht se në cilën bashki jetojnë.

Ashtu si për kopshtet, deklarata e qëllimit të shkollave norvegjeze thotë se duhet të ndërtojnë vlerat themelore të trashëgimisë e traditës kristiane dhe humaniste, siç është respekti për dinjitetin njerëzor dhe natyrën. Ato gjithashtu bazohen në lirinë intelektuale, bamirësinë, faljen, barazinë dhe solidaritetin.

Nxënësit në shkollat në Norvegji punojnë shumë në grupe dhe shpesh bëjnë punë projektesh. Kështu fëmijët mësojnë të punojnë së bashku me të tjerët dhe të jenë të kujdesshëm për njëri-tjetrin.

Të gjithë fëmijët në arsimin norvegjez fillor dhe të mesëm të ulët kanë të njëjtën të drejtë për arsimim. Nxënësit që kanë nevojë për ndihmë shtesë do ta marrin këtë ndihmë. Nxënësit nuk duhet të trajtohen ndryshe për shkak të vendit ku jetojnë, prejardhjes së tyre familjare ose gjinisë. Ka shumë pak shkolla speciale në Norvegji. Shumica e fëmijëve marrin ndihmën e nevojshme në shkollën pranë vendit ku jetojnë.

Diskutoni së bashku

  • Në çfarë mënyrash sistemi shkollor në Norvegji është i ngjashëm/i ndryshëm nga sistemi shkollor me të cilin jeni njohur ju?
  • Çfarë mendoni për vlerat e përcaktuara në deklaratën e qëllimit të shkollave?
  • Diskutoni notat në shkollë.
  • Diskutoni përdorimin e uniformave në shkollë.
Seks barn sitter i klasserom bak skrivebord. Alle rekker ei hånd opp i lufta. Foto.
Tre gutter sitter bak hvert sitt skrivebord i et klasserom. De har på seg skoleuniform. En av dem smiler mot kamera. Foto.
AdobeStock

Zgjidhni përgjigjen e saktë

Kur fillojnë fëmijët të shkojnë në shkollë?

Zgjidhni përgjigjen e saktë

Sa përqind e fëmijëve shkojnë në shkollë private në Norvegji?

Zgjidhni përgjigjen e saktë

INë shkollën e mesme të ulët, nxënësit marrin nota për rregullsinë dhe sjelljen. Çfarë notash mund të marrin?

Zgjidhni e saktë ose e gabuar

Lexoni deklaratat. Cila është e saktë? Cila është e gabuar?

Shkolla fillore dhe e mesme e ulët është e detyrueshme dhe pa pagesë.
Shkolla fillore dhe e mesme e ulët zgjat 13 vjet.
Niveli i shkollës fillore është nga klasa e parë deri në klasën e gjashtë.
Nxënësit në shkollën e mesme të ulët marrin nota. Niveli i notave është 1-6, ku 6 është nota më e lartë
Ndëshkimi fizik është i ndaluar në Norvegji, si në shkollë ashtu edhe në shtëpi.

Zgjidhni e saktë ose e gabuar

Lexoni deklaratat. Cila është e saktë? Cila është e gabuar?

Fëmijët marrin një arsim shumë të ngjashëm pavarësisht se në cilën bashki të vendit jetojnë.
Në shkollat në Norvegji, nxënësit rrallë herë punojnë në grupe dhe ata nuk bëjnë punë projekti.
Të gjithë fëmijët në shkollat fillore dhe të mesme të ulëta norvegjeze kanë të drejta të barabara për arsimim.
Janë politikanët e Parlamentit Norvegjez ata që miratojnë kurrikulën shkollore.
Nuk mund të bëhet asnjë dallim mes nxënësve në shkollën fillore dhe të mesme të ulët në bazë të vendbanimit, prejardhjes familjare ose gjinisë.