ኣብዚ ሕጂ እዋን ነፍስወከፍ ሰብ ናይ ገዛእ ርእሱ ኣረኣእያ ክህልዎ ከም ዘለዎ ኣብ ሕብረተሰብ ኖርወይ ጐሊሑ ዝርአ እዩ። ቈልዑ ኣብ ቤትትምህርቲ ናይ ምፍላጥ ሃንቀውታ ንኸሕድሩ ይመሃሩ፡ ነቲ ዝረኸቡዎ ፍልጠት ከኣ ቅኑዕ ኣማራጽታት ንምውሳድ ይጥቀሙሉ። ከካትዑን ክመያየጡን መሃዝቲ ክዀኑን ይመሃሩ። ብኻልእ ኣበሃህላ እቲ መምህር እንታይ ከም ዝበለ ወይ ኣብቲ መምሃሪ መጽሓፍ እንታይ ከም ዘሎ ምድጋም ጥራይ እኹል ኣይኰነን። ሓድሽ ፍልጠትን ምስትውዓልን ምእንቲ ክምዕብል ሓደ ሰብ ነቲ ተሰሪቱ ዘሎ ነገር ኣብ ሕቶ ከእትዎን ክመያየጠሉን ኣለዎ። እዚ ከምዚ ኢሉ ኸሎ ሓደ ሰብ ፍልጠቱን ተሞክሮኡን ጐደሎ ክኸውን ከም ዝኽእል ፈሊጡ ክፉት ክኸውን ኣለዎ።

ምንጪ ነቐፌታ ክብሃል ከሎ ነቲ ዘንበብካዮ ምምርማር ማለት’ዩ። እቲ ኣንባቢ ነቐፌታዊ ሕቶታት ከቕርብ ኣለዎ፡ ንኣብነት ፦

• ነታ ጽሑፍ ዘዳለወ መን’ዩ፧
• እቲ ጸሓፊ ፍሉይ ኣጀንዳ ኣሎዎ ድዩ፧
• ነዛ ጽሑፍ’ዚ በዚ መንገዲ እዚ ብምጽሓፉ ክወቕዖ ዝደለየ ዕላማ እንታይ እዩ፧
• ኣብቲ ጽሑፍ ዘሎ ሓበሬታታት ቅኑዕ ድዩ፧
• ኵሉ ኣገዳሲ ሓቅታት ቀሪቡ ድዩ ወይ ዘይቀረበ ኣገዳሲ ሓቅታት ኣሎ፧

እንተድኣ ናይ ካልእ ሰብ ጽሑፋት፡ ስእልታት፡ ሙዚቃ ወዘተረፈን ኣብ ናትና ፍርያት ንጥቀም ሃሊና ዋና እቲ ንብረት መን ምዃኑ ኵሉ ግዜ ግዴታ ክንገልጽ ኣሎና።

ስነምግባራዊ ንቕሓት ምህላው ክብሃል ከሎ ዝተፈላለየ ሓሳባት ብምምዝዛን ነቲ ትወስዶ ውሳኔታት ብዝሓሸ መገዲ ክትገብሮን ነቲ ትወስዶ ኣማራጽታት ምግምጋምን ማለት’ዩ። ብኸምዚ ድማ ነቲ ማሕበረሰብ፡ ነቶም ኣብ ከባቢኻ ዘለዉ ሰባትን ንገዛእ ርእስኻን ቅኑዕ ተግባር ኣብ ምፍጻም ዝሓሽካ ትኸውን ማለት’ዩ።

• ነቐፌታዊ ምንጪ እንታይ ማለት’ዩ፧
• ተመሃሮን ካልኦትን ነቲ ኣብ ኢንተርኔት ዘንብቡዎ ነገራት ኣብ ምልክት ሕቶ ከእትውዎ ማዕረ ኽንደይ ኣገዳሲ እዩ፧
• ኣብ ኖርወይ ዘለዋ ኣብያተ ትምህርቲ ተመሃሮ ንዝብሉዎ ነገራት ክካትዑሉን ናይ ገዛእ ርእሶም ርእይቶ ክህልዎምን የተባብዖኦም’የን። ብዛዕባ’ዚ እንታይ ሓሳባት ኣሎካ፧ ስለምንታይ እዩ ከምዚ ዀይኑ፧ ኣብ ኣተዓባብያ ቈልዑን ኣብ መንጎ ቈልዑን ወለድን ኣብ ዘሎ ርክብከ ጽልዋ ኣሎዎዶ፧