Berekraftig utvikling
Sjå filmen
Berekraftig utvikling
Berekraftsmåla til FN er ein felles plan for berekraftig utvikling for heile verda. Målet for planen er at vi saman skal utrydde fattigdom, kjempe mot ulike typar ulikskap og stoppe klimaendringane innan 2030.
Klimaendringar
Vêr og klima er ikkje det same. Vêret er det vi opplever kvar dag når vi ser ut vindauget eller går ut, medan klimaet er gjennomsnittet av vêr målt over lang tid. I løpet av dei siste hundre åra har det skjedd store endringar i klimaet på jorda. Dei fleste klimaforskarane i verda meiner dei store og raske endringane vi ser i dag, kjem av at menneska slepper ut karbongass.
Dette er nokre av endringane vi opplever:
- Temperaturen på kloden stig.
- Havet stig og blir surare.
- Isen smeltar.
- Det blir variert nedbør og meir ekstremvêr.
Fornybare ressursar
Fornybare ressursar er eit omgrep som blir brukt om naturressursar som fornyar seg sjølve. Menneska kan bruke av desse ressursane, men dersom vi utnyttar dei rett, blir dei ikkje oppbrukte.
Døme på fornybare ressursar:
- dyr, tre og plantar
- nedbør, vind og vatn
- solstrålar
Døme på ikkje-fornybare ressursar:
- olje
- gass
- kol
Kortreist mat
Kortreist mat er mat som blir produsert nær forbrukaren. Når maten blir produsert lokalt, blir det ikkje bruk for så mykje transport, og vi sparer mykje klimagassutslepp. Det vil òg vere lettare å ha kontroll med produksjonen av lokalt produsert mat. Det kan handle om sprøytemiddel, bruk av antibiotika i kjøt- og fiskeindustrien og om dyra sine levekår.
Snakk saman
- Snakk om klimaendringane. Korleis blir dei opplevde i heimlandet ditt? Korleis blir dei opplevde her i Noreg?
- Snakk om fornybare ressursar. Kva hender når menneska brukar av desse ressursane mykje fortare enn naturen
kan fornye seg? - Snakk om fordelar og ulemper ved kortreist mat.
- Er det viktig at eit land er sjølvforsynt? Kvifor eller kvifor ikkje?
- Snakk om FN sine berekraftsmål. Tykkjer du at nokre av dei er viktigare enn andre? Er heile verda samde om denne planen?
Vel rett svar.
Kva er klima?
Vel rett svar.
Kva meiner dei fleste klimaforskarane er årsaka til dei raske og store endringane vi ser i klimaet?
Vel rett svar.
Kva er ein fornybar ressurs?
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?
Vel rett eller gale.
Les påstandane. Kva er rett? Kva er gale?
Trykk på rett bilete.
Kva for eit bilete viser ein ikkje-fornybar ressurs?