การพัฒนาที่ยั่งยืน

Lærerinnhold

Tips til undervisningen

Se filmen

Filmen viser 21 klipp. I de første ti klippene ser vi miljøproblemene vi står ovenfor: is som smelter, røyk og forurensning, biltrafikk, flytrafikk, brennende skog, forsøpling og isbjørner som står alene på et isflak. De neste to klippene viser miljøvennlig energi: vannkraft og vindkraft. De siste ni klippene viser hva vi som privatpersoner kan gjøre for å bekjempe klimakrisen: dyrke planter og grønnsaker, demonstrere for klimavennlige tiltak, sykle til jobben, ta toget, bruke el-bil, pante flasker, kjøpe brukte klær og reparere klærne vi allerede har.

Forslag til spørsmål

Hva tenker du på når du hører ordet «bærekraftig»?
Hva kan man gjøre for å leve bærekraftig? Hva burde man ikke gjøre?
Er det enkelt å leve bærekraftig? Hvorfor? Hvorfor ikke?
Hvem kan legge til rette for at mennesker skal kunne leve bærekraftig? Hvordan?
Hvilke råd ville du gitt til en venn som ønsket å være mer miljøvennlig, men ikke visste hvordan?

Snakk sammen

Læreren kan gjerne samle på og presentere ulike nyhetsoppslag om naturkatastrofer som flom, tørke, skogbranner, ekstrem hete osv. rundt i verden.

Under koronapandemien har vi sett at det er en fordel for et land å være selvforsynt med matvarer og også andre varer. Er det mulig for alle land å være like selvforsynte? Hva ville skjedd i Norge dersom vi bare kunne kjøpt mat og varer produsert i Norge?

Tips til undervisninga

Sjå filmen

Filmen er sett saman av 21 klipp. I dei første ti klippa ser vi miljøproblema vi står overfor: is som smeltar, røyk og forureining, biltrafikk, flytrafikk, brennande skog, forsøpling og isbjørnar som står åleine på eit isflak. Dei neste to klippa viser miljøvenleg energi: vasskraft og vindkraft. Dei siste ni klippa viser kva vi som privatpersonar kan gjere for å kjempe mot klimakrisa: dyrke plantar og grønsaker, demonstrere for klimavenlege tiltak, sykle til jobben, ta toget, bruke elbil, pante flasker, kjøpe brukte klede og reparere kleda vi allereie har.

Framlegg til spørsmål

Kva tenkjer du på når du høyrer ordet «berekraftig»?
Kva kan ein gjere for å leve berekraftig? Kva burde ein ikkje gjere?
Er det enkelt å leve berekraftig? Kvifor? Kvifor ikkje?
Kven kan leggje til rette for at menneske skal kunne leve berekraftig? Korleis?
Kva råd ville du gjeve til ein ven som ønskjer å vere meir miljøvenleg, men ikkje veit korleis?

Snakk saman

Læraren kan gjerne samle på og presentere ulike medieoppslag om naturkatastrofar som flaum, tørke, skogbrannar, ekstrem varme o.a. rundt om i verda.

Under koronapandemien har vi sett at det er ein fordel for eit land å vere sjølvforsynt, både med matvarer og andre varer. Er det mogleg for alle land å vere like sjølvforsynte? Kva ville skjedd i Noreg dersom vi berre kunne kjøpe mat og varer som er produserte i Noreg?

Læreplan

Grunnleggende ferdigheter

Muntlige ferdigheter
Digitale ferdigheter

Tverrfaglige tema

Demokrati og medborgerskap

Læreplan i samfunnskunnskap for voksne innvandrere etter integreringsloven

bruke kunnskap om hvilke konsekvenser bruk og misbruk av ressurser har for et bærekraftig miljø og samfunn

Kjerneelement

Individ og fellesskap

Læringsaktivitet

Muntlig aktivitet
Video

ดูวิดีโอ

การพัฒนาที่ยั่งยืน

En isbjørn står alene på et lite isflak i sola. Isbjørnen skriker, og det ser ikke ut som om den har det bra. Foto
GettyImages

เป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืนของสหประชาชาติ (SDGs) คือแผนการร่วมกันของทั้งโลกในการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายของแผนนี้ก็คือการกำจัดความยากจน ต่อสู้กับความไม่เท่าเทียมกันในด้านต่างๆ และหยุดการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศก่อนปี 2030

การเปลี่ยนแปลงภูมิอากาศ

สภาพอากาศและภูมิอากาศไม่ใช่สิ่งเดียวกัน สภาพอากาศคือสิ่งที่เราเห็นทุกวันเวลาอยู่ข้างนอกหรือมองออกไปนอกหน้าต่าง ส่วนภูมิอากาศคือค่าเฉลี่ยของสภาพอากาศเป็นระยะเวลานาน ตลอดช่วงเวลา 100 ปีที่ผ่านมา เกิดการเปลี่ยนแปลงครั้งใหญ่หลายอย่างขึ้นกับภูมิอากาศของโลก นักวิจัยภูมิอากาศของโลกส่วนใหญ่เชื่อว่าการปล่อย CO2 ของมนุษย์คือสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและกว้างขวางอย่างที่เราเห็นในทุกวันนี้

ความเปลี่ยนแปลงที่เรากำลังเห็นนั้นได้แก่:

  • อุณหภูมิของโลกกำลังเพิ่มสูงขึ้น
  • ระดับน้ำในมหาสมุทรกำลังเพิ่มสูงขึ้นและเป็นกรดมากขึ้น
  • น้ำแข็งกำลังละลาย
  • ปริมาณฝนและหิมะมีความแปรปรวนมากขึ้นและสภาพอากาศรุนแรงขึ้น
Person i gult regntøy på oversvømt vei. Det regner kraftig. Foto
GettyImages

ทรัพยากรหมุนเวียน

ทรัพยากรหมุนเวียนหมายถึงทรัพยากรธรรมชาติที่เกิดใหม่ได้เอง มนุษย์สามารถใช้ทรัพยากรเหล่านี้ได้ และถ้าใช้ประโยชน์อย่างเหมาะสม ก็จะไม่มีวันหมดไป

ตัวอย่างของทรัพยากรหมุนเวียน (เกิดขึ้นใหม่ได้):

  • สัตว์ ต้นไม้ และพืช
  • น้ำฟ้า (ฝน หิมะ ฯลฯ) ลม และน้ำ
  • แสงอาทิตย์

ตัวอย่างของทรัพยากรที่ไม่หมุนเวียน (ไม่เกิดขึ้นใหม่):

  • น้ำมัน
  • ก๊าซ
  • ถ่านหิน

อาหารที่ผลิตในท้องถิ่น

Bonde med ulike kåltyper. Foto
GettyImages

อาหารที่ผลิตในท้องถิ่นคืออาหารที่ผลิตขึ้นใกล้กับผู้บริโภค เมื่อมีการผลิตอาหารในท้องถิ่น ความจำเป็นในการขนส่งก็น้อยลง ดังนั้นเราจึงลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงได้อย่างมาก นอกจากนี้การควบคุมการผลิตอาหารที่ผลิตในท้องถิ่นนั้นยังง่ายกว่า เช่นการควบคุมการฉีดพ่นยาปราบศัตรูพืชและสัตว์ การใช้ยาปฏิชีวนะในอุตสาหกรรมเนื้อสัตว์และปลา และสวัสดิภาพของสัตว์

อภิปรายร่วมกัน

  • ให้อภิปรายเรื่องการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศ เหตุการณ์นี้ส่งผลอย่างไรกับประเทศบ้านเกิดของท่านบ้าง? และกำลังส่งผลอย่างไรกับนอร์เวย์?
  • ให้อภิปรายเรื่องทรัพยากรหมุนเวียน จะเกิดอะไรขึ้นถ้าคนใช้ทรัพยากรเหล่านี้หมดเร็วกว่าอัตราที่ธรรมชาติสามารถสร้างขึ้นใหม่ได้?
  • ให้อภิปรายเกี่ยวกับข้อดีข้อเสียของอาหารที่ผลิตในท้องถิ่น
  • เป็นเรื่องสำคัญหรือไม่ที่ประเทศจะต้องพึ่งตนเอง? เพราะเหตุใด?
  • ให้อภิปรายเกี่ยวกับเป้าหมายของสหประชาชาติเรื่องการพัฒนาที่ยั่งยืน ท่านคิดว่าเป้าหมายบางประการมีความสำคัญมากกว่าเป้าหมายอื่นๆหรือไม่? โลกทั้งใบเห็นด้วยกับแผนการนี้หรือไม่?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

ภูมิอากาศคืออะไร?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

นักวิจัยภูมิอากาศส่วนใหญ่คิดว่าสาเหตุของการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วและอย่างมากของภูมิอากาศที่เราพบเห็นคืออะไร?

เลือกคำตอบที่ถูกต้อง

ทรัพยากรหมุนเวียนคืออะไร?

เลือกข้อถูกหรือผิด

อ่านข้อความต่อไปนี้ ข้อใดถูกต้อง? ข้อใดผิด?

อุณหภูมิของโลกไม่ได้กำลังเพิ่มขึ้น
เป้าหมายความยั่งยืนของสหประชาชาติคือแผนการร่วมกันด้านการพัฒนาที่ยั่งยืนของโลกทั้งใบ
ภูมิอากาศและสภาพอากาศมีความหมายเหมือนกัน
การเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศอย่างหนึ่งที่เรากำลังประสบก็คือการละลายของน้ำแข็ง
นักวิจัยภูมิอากาศส่วนใหญ่เชื่อว่าการเปลี่ยนแปลงของภูมิอากาศมีสาเหตุมาจากมนุษย์

เลือกข้อถูกหรือผิด

อ่านข้อความต่อไปนี้ ข้อใดถูกต้อง? ข้อใดผิด?

แสงอาทิตย์ ต้นไม้ และลมเป็นทรัพยากรไม่หมุนเวียน (ไม่เกิดขึ้นใหม่)
น้ำมันเป็นทรัพยากรไม่หมุนเวียน
น้ำเป็นทรัพยากรหมุนเวียน
เมื่ออาหารถูกผลิตในท้องถิ่น ก็มีความจำเป็นด้านการขนส่งน้อยลง และเราจะลดการปล่อยก๊าซเรือนกระจกลงได้
การผลิตอาหารในท้องถิ่นในควบคุมยากกว่าอาหารที่ผลิตที่อื่น

คลิกรูปภาพที่ถูกต้อง

ภาพใดคือทรัพยากรไม่หมุนเวียน (ไม่เกิดขึ้นใหม่)?