Arenat shoqërore
Lærerinnhold
Tips til undervisningen
Snakk sammen
Dette handler igjen om tilhørighet til lokalsamfunnet, knytting av kontakter, nettverksbygging, osv. Det kan også handle om utenforskap. Snakk gjerne om konsekvensene for et barn dersom alle kameratene er med på en fritidsaktivitet, mens en selv ikke får være med fordi foreldrene ikke ser viktigheten av det. Det er selvsagt noe helt annet om barnet selv ikke ønsker å være med på aktiviteten.
Læreren bør på forhånd ha skaffet seg en viss oversikt over tilbud og muligheter både for barn og voksne der deltakerne bor. Hva finnes av frivillige organisasjoner, idrettsforeninger osv.
Når det gjelder ulikheter i uskrevne regler, er læreren ofte den beste kilde til å finne eksempler på dette. Lærere som kjenner både deltakernes kultur og bakgrunn og den norske kulturen, vil kunne finne mange eksempler fra dagliglivet.
Eksempler: ta av skoene når man går inn i et hus, spise opp all maten på tallerkenen eller ikke, høflighetsfraser når man møtes, å komme presis til avtaler eller ikke, hilse på fremmede, samtaletemaer, sittemønster på tog og buss og lignende.
Lenker
- Frivillig i røde kors, mittrodekors.no
- Fakta om frivillige organisasjoner, frivillighetnorge.no
- Innvandreres deltakelse i sivilsamfunn, imdi.no
- Rapport: Sivilsamfunn og integrering (2021). Senter for forskning på sivilsamfunn og frivillig sektor, idrettsforbundet.no
- Frivillig arbeid og organisasjoner, frivillig.no
Tips til undervisninga
Snakk saman
Dette handlar igjen om å høyre til i lokalsamfunnet, knyte kontaktar, byggje nettverk, osv. Det kan òg handle om utanforskap. Snakk gjerne om kva konsekvensar det kan ha for eit barn om alle kameratane er med på ein aktivitet på fritida, medan ein sjølv ikkje får vere med fordi foreldra ikkje tykkjer det er så viktig. Det er sjølvsagt noko heilt anna om barnet sjølv ikkje har lyst til å vere med på aktiviteten.
Læraren bør på førehand ha skaffa seg ei viss oversikt over tilbod og moglegheiter både for barn og vaksne i området der deltakarane bur – kva som finst av frivillige organisasjonar, idrettsforeiningar osv.
Når det gjeld ulikskapar i uskrivne reglar, er læraren ofte den beste kjelda til døme. Lærarar som kjenner både deltakarane sin kultur og bakgrunn og den norske kulturen, kan finne mange døme frå dagleglivet.
Døme: Om ein tek av seg skoa eller ikkje når ein går inn i eit hus, et opp all maten på tallerken eller ikkje, kva høviske fraser som blir utveksla når ein møtest, å kome presis til avtalar eller ikkje, helse på framande, samtaletema, sitjemønster på tog og buss og liknande.
Lenkjer
- Frivillig i Raudekrossen, mittrodekors.no
- Fakta om frivillige organisasjonar, frivillighetnorge.no
- Innvandreres deltakelse i sivilsamfunn, imdi.no
- Rapport: Sivilsamfunn og integrering (2021). Senter for forskning på sivilsamfunn og frivillig sektor, idrettsforbundet.no
- Frivillig arbeid og organisasjonar, frivillig.no
Arenat shoqërore
Arenat shoqërore janë vende ku njerëzit takohen për të kaluar kohë së bashku. Njerëzit shpesh kanë arena të ndryshme shoqërore në jetën e tyre. Familja, si familjarët e afërt ashtu edhe të afërmit, mund të jenë arenë shoqërore. Shkollat dhe vendet e punës janë arena të rëndësishme shoqërore për shumë persona. Shumë të tjerë takojnë miqtë e tyre në kohën e lirë. Ata mund të takohen në një kafene, në vende të ngjashme, ose në shtëpitë e njëri-tjetrit. Shumë të rritur ndjekin kurse të ndryshme ose arsim të mëtejshëm në kohën e tyre të lirë. Disa njerëz këndojnë në kor ose luajnë një instrument, dhe të tjerët janë të përfshirë në organizata të ndryshme. Këto janë gjithashtu arena shoqërore.
Aktivitete të organizuara të kohës së lirë
Shumë fëmijë marrin pjesë në aktivitete të ndryshme të organizuara të kohës së lirë. Ata mund të jenë pjesë e një klubi sportiv ose të luajnë në një bandë muzikore. Disa janë të përfshirë me Skautët e organizuar, ndërsa të tjerët ndoshta bashkohen me një grup fotografie. Prindërit përfshihen në shumë prej këtyre aktiviteteve. Ndoshta nëna e dikujt është trajneria e ekipit të hendbollit të vajzave? Ndoshta prindërit i çojnë dhe i marrin fëmijët me radhë nga aktivitetet e ndryshme? Kjo mund të jetë një mënyrë e shkëlqyeshme për t'u njohur me vendasit për njerëzit që kanë mbërritur kohët e fundit në Norvegji ose janë zhvendosur në një zonë të re.
Puna vullnetare
Puna vullnetare është punë ku ju nuk jeni të punësuar si zakonisht. Nuk paguheni për punën. Puna vullnetare është për periudha të shkurtra – askush nuk punon me orar të plotë si vullnetar! Puna vullnetare shpesh lidhet me organizatat që kanë një qëllim shoqëror. Për shembull, Kryqi i Kuq, klubet sportive, ngjarjet kulturore etj.
Shumë njerëz në vendet skandinave marrin pjesë në organizata vullnetare. Aty ofrohet një mundësi për të mësuar gjëra të reja dhe për të bërë miq të rinj. Shumë prej këtyre organizatave ndihmojnë gjithashtu njerëzit të mësojnë rreth demokracisë. Pjesëmarrësit fitojnë përvojë për rregullat e demokracisë, siç është marrja pjesë në takime, zgjedhjet dhe vota. Shumë organizata vullnetare ndikojnë gjithashtu në proceset politike, si në bashkësinë lokale ashtu edhe në nivel kombëtar.
Përfshirja në një ose më shumë organizata vullnetare ju mundëson të njihni njerëzit ku jetoni dhe ju jep një ndjenjë të përkatësisë në komunitetin tuaj lokal. Ju do të krijoni një rrjet më të gjerë, i cili mund të sjellë ndryshim për ju në lidhje me punën, arsimin dhe jetën e përditshme.
Të qenit bashkë
Ka shumë ligje dhe rregullore të shkruara në të gjitha shoqëritë. Ekzistojnë gjithashtu shumë rregulla që të gjithë i dinë, por që nuk janë të shkruara. Këto rregulla ndryshojnë nga kultura në kulturë. Një shembull është se si e përshëndesim njëri-tjetrin. Në Norvegji, është e zakonshme që burrat dhe gratë të shtrëngojnë duart. Është gjithashtu e zakonshme të shtrëngojnë duart kur i thonë mirupafshim njëri-tjetrit. Miqtë shpesh përshëndesin njëri-tjetrin duke thënë ‘përshëndetje’, përqafojnë njëri-tjetrin ose i godasin shpatullat njëri-tjetrit. Një përshëndetje fillestare e zakonshme është: ‘Përshëndetje, si jeni?’ Përgjigja e zakonshme është: ‘Mirë faleminderit. Po ti?'
Emigranti: Dëshiron të më vizitosh një ditë?
Norvegjeze: Po, do të ishte mirë.
Një muaj më vonë:
Emigranti: Pse nuk më ke vizituar?
Norvegjezi: Nuk më ke ftuar.
Çfarë ndodhi? Në Norvegji ju duhet të ftoni dikë për një ditë dhe orar të caktuar. Norvegjezët rrallë vizitojnë miqtë pa rënë dakord paraprakisht.
Diskutoni së bashku
- A është e rëndësishme që prindërit të përpiqen t'i japin mundësinë fëmijëve që të marrin pjesë në aktivitete të organizuara të kohës së lirë? Pse po ose pse jo?
- A e dini nëse ka ndonjë organizatë vullnetare në vendin ku jetoni?
- Diskutoni deklaratën "Pa vullnetarë, Norvegjia do të ndalej".
- Cilat janë aspektet pozitive të punës si vullnetar?
- Gjeni shembuj të rregullave të pashkruara që i njihnit më parë.
- Gjeni shembuj të rregullave të pashkruara në Norvegji.
- Ka dallime të mëdha në faktin se si kultura të ndryshme i konsiderojnë mysafirët, apo njerëzit që kalojnë natën, çfarë kërkohet nga pritësi i vizitorit, sa gjatë mund të zgjasë një vizitë etj. Diskutoni këto dallime.
Zgjidhni përgjigjen e saktë
Çfarë janë arenat shoqërore?
Zgjidhni përgjigjen e saktë
Çfarë është puna vullnetare?
Zgjidhni përgjigjen e saktë
Cila është mënyra më e zakonshme për të përshëndetur dikë kur e takoni për herë të parë në Norvegji?
Zgjidhni përgjigjen e saktë
Cili mund të jetë përfitimi i punës vullnetare?
Zgjidhni e saktë ose e gabuar
Lexoni deklaratat. Cila është e saktë? Cila është e gabuar?